yoʻqlama
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
yoʻq-la-ma
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
YOʻQLAMA ’kim bor-yoʻqligini roʻyxat boʻyicha chaqirib aniqlash’. .. shu vaqt rotalarning birida kechki y oʻ h l a m a boʻlayotgan edi (Z.Fatxullin). Bu ot oʻzbek tilida yoqlä— feʼlining ’bor—yoʻqligini aniqla-’ maʼnosidan -mä qoʻshimchasi bilan yasalgan: yoqlä- + mä = yoqlämä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Kishilarning bor yoki yoʻqligini bilish uchun roʻyxat boʻyicha ular-ning ism va familiyasini aytib chaqirish. ◆ Yoʻqlama qilmoq. m ◆ Bir kun, jangdan chiqib dam olayotgan bir boʻlinmaga borib qoldim, shu vaqt rotalarning birida kechki yoʻqlama boʻlayotgan edi. 3. Fatxullin, „Soʻnmas yul-duz“ . ◆ Muallim yoʻqlamani qilib boʻlgach: -Oʻt-gan darsda qaysi mavzuni oʻtgan edik ? — deb soʻraydi.. X. Toʻxtaboyev . Shirin qovunlar mamlakati.
2 esk. Maktabda sinf jurnali. ◆ Bunda [darsda] 6-8 bola baholanib, ularning baho-si yoʻqlamaga va kundalikka qoʻyiladi. Y. Abdullayev, Dars yuzasidan bahoni qanday qoʻyish kerak? ◆ Hamshira erinib, oldidagi yoʻqlamaga oʻxshagan daftarni ochdi. F. Musa-jonov, „Himmat“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЙЎҚЛАМА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ruscha ru
yoʻqlama
проверка, перекличка; ◆ ertalabki yoʻqlama утренняя перекличка; ◆ yoʻqlama qilmoq делать перекличку;
2 уст. классный журнал.