yomgʻir

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

yom-gʻir

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

YOMGʻIR ’tomchi holatidagi yogʻin’. Oʻtgan bulut— dan yo m gʻ i r kutma (Maqol). Bu ot qadimgi turkiy tilda 'osmondan yogʻin shaklida tushib tur-’ maʼnosini anglatgan yagʻ- feʼlidan (ПДП, 383; Devon, III, 68; DS, 223) -mur qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 57); qadimgi turkiy tildayoq gʻm undoshlari oʻrin almashgan (Devon, III, 45), oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga, u un — lisi i unlisiga almashgan: yagʻ- + mur = yagʻmur > yamgʻur > yâmgʻir. Oʻzbek tilining ayrim shevalarida bu soʻz yâgʻmur, yângʻir tarzida ham talaffuz qilinadi; yâgʻmur tarzida talaffuz qilishda undoshlar oʻrin al— mashmaydi; yângʻir tarzida talaffuz qilishda esa gʻm undoshlari oʻrin almashib, m undoshi n undoshiga al— mashadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

Bulutlardan suv tomchilari holida tushadigan, yogʻadigan yogʻin. ◆ Yomgʻir suvi. Yomgʻir yogʻdi. Oʻtgan bulutdan yomgʻir kut-ma. Maqol . m ◆ Yomgʻir xuddi jonga igna sanch-ganday, ezib muttasil savalardi. Oybek, „Quyosh qoraymas“ . ◆ Yomgʻir tomchilari bilan yuvilgan havoning pokiza yellari goh badanni chimchilab oʻtadi, goh seskantiradi. Shuhrat, „Shinelli yillar“ .
Oʻq yomgʻiri Yomgʻirday yogʻilayotgan koʻp oʻq. ◆ Uch tomondan yogʻilayotgan oʻq yomgʻiri ular-ning boshini koʻtargizmay qoʻydi.. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .

Sinonimlari[tahrirlash]

Antonimlari[tahrirlash]

ЁМҒИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari[tahrirlash]

Ot[tahrirlash]

yomgʻir (koʻplik yomgʻirlar)

Tillarda[tahrirlash]

Ruscha ru

yomgʻir
дождь; // дождевой; ◆ yomgʻir yogʻayotir идёт дождь; ◆ yomgʻir yogʻay deb turibdi собирается дождь; ◆ yomgʻir suvi дождевая вода; ◆ qordan qutulib, yomgʻirga tutilmoq погов. (букв. спастись от снега, да попасть под дождь) из огня да в полымя; ◆ oʻtgan bulutdan yomgʻir kutma посл. от ушедших облаков не жди дождя ;◆ 

  • oʻq yomgʻiri град пуль.