zabardast

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

za-bar-dast

Etimologiyasi

ZABARDAST Bu sifat tojik tilida 'ustun', 'yuqori' maʼnosini anglatadigan zabar sifati bilan (q.) 'qoʻl' maʼnosini anglatadigan dast otidan (ТжРС, 120) tuzilgan boʻlib, asli 'qoʻli yukori', 'ustunlikka ega' maʼnosini anglatgan; keyinchalik 'eng kuchli' maʼnosini anglatish uchun ishlatilgan (ТжРС, 147; OʻTIL, I, 294).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

fors. – qoʻli baland, kuchli; ishbilarmon;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Jismoniy jihatdan baquvvat, kuchli; qudratli. ◆ Zabardast yigit. ◆ Ikki zabardast pahlavon oʻrtada bel tutishib ketdilar. M. Muhammadjonov, „Turmush urinishlari.“ ◆ Bizning dovyurak, jasur, zabardast askarlar ikki kungacha dushmanni oldinga siljitishmadi. T. Rustamov, „Mantu jasorat.“ ◆ Zabardast qoʻllar tobutni azot koʻtarib, keng yelkalarga oldilar. "Yoshlik".

2. koʻchma Yetuk, oʻtkir, taniqli. ◆ Xullas, Pavel Ivanovich Petrovskiy maktab yaratgan zabardast olim boʻlib, uning bilan hisoblashmaydiganlar kamdan-kam topilardi. S. Karomatov, „Oltin qum.“ ◆ Sattorxon toʻra ham dindor, ham zabardast ulamo, qilni qirq yoradigan mullo edilar. K. Yashin, „Hamza.“ ◆ Uch buyuk zabardast shoir sukutda edi. Shukrullo, „Javohirlar sandigʻi.“

3. Ogʻir, katta, zalvorli. ◆ Bundan yigirma uch yil avval Matqovul oʻzining zabardast ketmoni bilan Saltonbuning toʻrt tanob yerini toʻrt kun deganda agʻdarib chiqdi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t. o.“ ◆ Yer ishi ogʻir, oʻzingiz yaxshi bilasiz, ogʻizning yeli bilan bitmaydi. Zabardast ketmonni piyoz poʻstiday qilib qoʻyadi paxta ishi. S. Nurov, „Narvoy.“

Sinonimlari

Baquvvat Kuchli Quvvatli

Antonimlari

ЗАБАРДАСТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

zabardast
сильный, здоровенный, могучий; дюжий; ◆ zabardast yigit сильный парень.