рука

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ру-ка

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

рук/а ж мн. руки р. рук
1 qoʻl; ◆ длинные руки uzun qoʻllar; ◆ пожать кому-л. ~у birovning qoʻlini siqmoq (siqib koʻrishmoq); ◆ ~ам волю не давай qoʻlingga erk berma, qoʻlingni tort, mushtlashma; ◆ даю руку на отсечение oʻlay agar, qasam ichaman;
2 перен. xat, dastxat, qoʻl, yozuv; imzo; ◆ это не моя ~а bu mening xatim (qoʻlim) emas; ◆ у него неразборчивая ~а uning xati xunuk (noaniq), uning xatini (yozuvini) oʻqib boʻlmaydi;
3 перен. разг. tomon, taraf, qoʻl; ◆ по правую ~у от меня был лес oʻng tomonim oʻrmon edi;
4 ед. перен. разг. himoya, xomiy, qoʻllovchi; ◆ у него там своя ~а u yerda uning oʻz odami (xomiysi) bor;
5 разг. biror narsaning darajasini bildiradi; ◆ он большой ~и негодяй u oʻtaketgan (uchchiga chiqqan) muttaham; ◆ в ~ах быть (или находиться) у кого birovning ixtiyorida (itoatida, qaramogʻida) boʻlmoq, birovga boʻysunmoq; ◆ держать в своих ~х что-л. oʻz qoʻlida (ixtiyorida, hukmida) tutmoq (ushlamoq); ◆ в свои руки взять (или захватить) что oʻz hukmiga (qoʻl ostiga) olmoq; ◆ взять в руки кого-что разг. birovni egib (royish qilib, boʻysundirib) olmoq; ◆ взять себя в руки oʻzini bosmoq, oʻzini tutib olmoq, ogʻir boʻlmoq; ◆ всё из рук валится hech narsaga qoʻl bormaydi, hafsala yoʻq; ◆ из рук вон (плохо) juda yomon, yaramaydi; ◆ из рук в руки qoʻldan-qoʻlga; ◆ узнать из первых рук birinchi manbadan bevosita bilmoq, oʻzi koʻrib bilmoq; ◆ из вторых (третъих) рук bevosita emas, birov orqali; birovdan eshitib (bilmoq); ◆ предложить руку и сердце er-xotin boʻlishni taklif qilmoq; xotinlikka soʻramoq; ◆ просить чьей-л.~и xotinlikka soʻramoq (soʻratmoq); ◆ с ~ами и ногами bosh-oyogʻi bilan, butunicha; butunlay, tamomila; ◆ руки не доходят до кого-чего qoʻl tegmaydi, fursat yoʻq; ◆ ~а не поднимается (сделать) что (biror narsa qilishga) qoʻl bormaydi; ◆ руки чешутся qoʻli qichiyapti, biror ish qilgisi yoki urishgisi kelyapti; ◆ сон в руку tushi oʻngidan keldi; ◆ под ~ой yaqinginada, yonginasida; qoʻlda, ixtiyorda; ◆ говорить под руку кому-л. разг. ishlab turganda gapirib xayolni qochirmoq; ◆ к ~ам прибрать кого-что разг. butunlay oʻziniki qilib olmoq, oʻziga boʻysundirmoq; qoʻlga olmoq, egallab olmoq; ◆ как ~ой сняло что разг. taqqa toʻxtadi, butunlay toʻxtadi, koʻrmagandek boʻlib ketdi (ogʻriq, kasallik haqida); ◆ на все руки мастер hamma ishga omil, hamma ish qoʻlidan keladi; ◆ на руку нечист разг. qoʻli toʻgʻri emas, qoʻli egri, gʻirrom; ◆ быть (находиться) на ~ах у кого 1) qoʻlida naqd (mavjud) boʻlmoq;◆ у него на ~ах сто рублей uning qoʻlida naqd yuz soʻm bor; 2) birovga qaram (birovning qoʻl ostida, rahbarligida) boʻlmoq; ◆ на руку кому что biror kimsaga qulay, foydali; biror kimsaning manfaatiga xizmat qiladigan; ◆ не с ~и кому что и с неопр. разг. noqulay, oʻngʻaysiz, chai; mos (qulay) emas; ◆ по ~ам дать кому разг. 1) tanbeh bermoq, urishib bermoq; adabini berib qoʻymoq; 2) birovni choʻchitmoq, qoʻrqitmoq; ◆ бить (ударить) по ~ам kelishmoq, bitishmoq; bor baraka qilmoq; ◆ подать(или протянуть) руку помощи высок. birovga yordam qoʻlini choʻzmoq, yordam bermoq; ◆ поднять руку на кого-что 1) birovga qoʻl koʻtarmoq, birovni urmoq, oʻldirmoqchi boʻlmoq; 2) birovga qarshi kurashmoq, bosh koʻtarmoq; ◆ правая ~а чья birovning eng yaxshi yordamchisi, bosh maslahatchisi, oʻng qoʻli; ◆ ~а об ~у ahillik bilan, qoʻlni qoʻlga berib; ◆ ~ой подать разг. yiroq emas, juda yaqin; ◆ из рук упустить (или выпустить) qoʻldan chiqarmoq, boy bermoq, qoʻldan chiqarib yubormoq; ◆ руки прочь от кого-чего-л. qoʻlingni tort, qoʻlingni ol; aralashma; ◆ ~а не дрогнет у кого qoʻli qaltiramaydi, qoʻrqmaydi, choʻchimaydi, tap tortmaydi; ◆ руки опустились у кого (biror ish qilishga) qoʻli bormaydi, kuchi yetmaydi yoki hafsalasi pir boʻlgan; ◆ попасть (попасться, подвернуться, попадать) под руку tasodifan qoʻliga tushib (toʻgʻri kelib) qolmoq; ◆ большой руки что usta, mohir; ◆ руки опустились у кого hafsalasi pir boʻldi, qoʻli ishga bormaydi.