Kontent qismiga oʻtish

ayb

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

ayb

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]
\a. ^^ — nuqson

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]
  1. Rasm-qoidaga yoki odob-axloq meʼyorlariga xilof ish, xatti-harakat; gunoh. ◆ Oʻz aybigaiqror boʻlmoq. Aybiniboʻyniga qoʻymoq. Aybiniyashirgan oʻngmas. Maqol . n U ◆ Oyqizning yoniga keldida, aybigaiqror boʻlgan gunohkordek, maʼyuslik bilan gapirdi. Sh. Rashidov . Gʻoliblar.
Ayb qilmoq Ayb sodir etmoq, aybli ish qilmoq.

huq. Qonunga xilof xatti-harakat; jinoyatga tortishning zarur sharti. ◆ Toʻrt nafar harbiy Vatanga xiyonat qilishdagi aybiuchun sudga tortildi. Gazetadan .

Kishi uyaladigan, xijolat tortadigan xatti-harakat; uyatli ish, uyat. ◆ Soʻraganning aybiyoʻq. Maqol . ◆ Orzuga ayb yoʻq. Maqol . n [Xolisjsh Tojiboyga:\ Qoʻying, xafa boʻlaman. Bu oʻzimning ukam, ayb boʻladi. Hamza, Xolisxon.
Aybga buyurmaysiz. Ayb hisoblamaysiz (biror ish, xatti-harakat uchun kechirim, uzr maʼnosida qoʻllanadi). ◆ Aybgabuyurmaysiz, oʻgʻlim meʼmorlikni oʻrgansin, otasidek sangtarosh boʻlib qolmasin, dedim. Mirmuhsin, „Meʼmor“ . ◆ Endi, mehmonlar, aybgabuyurmaysizlar, mening qiladigan ishim, boradigan yerim koʻp. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Endi, aybgabuyurmaysiz, negadir koʻnglim sizga tortdi, uka. Gazetadan . Aybga qoʻshmaysiz ayn. aybga buyurmaysiz. Ayb qilmoq 1) aybli, uyatli ish qilmoq. {{misol|Ayb qildingmi, uzr soʻra; |2) ayb (aybli) deb qaramoq|uyat qilmoq ◆ Unday qilma, odamlar ayb qiladi\ [[w:3) ayb qilmaysiz}}|3) ayb qilmaysiz]] . ayn. aybga buyurmaysiz. ◆ Kanizak dasturxon yozib, ovqat keltirdi. U bir kosa oshni Samandarovning oldiga qoʻyar ekan: -Ayb qilmaysiz-da, Maqsudali aka, xolam soʻk oshi qilibdilar, - dedi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

4 Meʼyorni, odatiy holatni buzuvchi belgi-holat, narsa; kamchilik, nuqson. ◆ Har toʻkisda bir ayb. Birovning aybigakulmagil zinhor, sening aybinggaham kulguchilar bor.

AYBAKI \a.+f. :.g — aybi, nuqsoni bor] Sifati past, jun charm. ◆ Aybakimahsi. a ..oyogʻida eskiroq aybakiteridan tikilgan etik. H. Nuʼmon, „A. Shorahmedov, Ota“ .

Sinonimlari

[tahrirlash]
  1. aybga
  2. buyurmaysiz
  3. aybga
  4. buyurmaysiz

Antonimlari

[tahrirlash]

Tarjimalari

[tahrirlash]

ayb
1 вина, провинность, проступок; ◆ ~ni birovga qoʻymoq (или toʻnkarmoq) обвинять (кого-л.), свалить вину на (кого-л.); ◆ oʻz ~ini boʻyniga olmoq признать свою вину; ◆ birovning ~ini ochib tashlamoq разоблачить кого-либо; ◆ ~ga buyurmaysiz или ◆  ~ga qushmaysiz 1) не судите, не обессудьте, не поставьте в вину; 2) извините, простите; ◆ ~ini yashirgan oʻngmas посл. кто скрывает свою вину, тому нет удачи;
2 изъян, недостаток, порок, дефект;
3 стыд, позор; // постыдный, предосудительный; ◆ soʻraganning ~i yoʻq погов. спрашивать не грех, спрос - не беда; ◆ ~ bulmasmikan? не будет ли неприлично?; ◆ ~ ish неприличный поступок; ◆ ~ gaplar неприличные (непристойные) слова;◆  ~ emasmi? не стыдно ли?, не совестно ли?; ◆ sizga ~! стыдно вам! стыдитесь!