bahr
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bahr
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]a. بَحْر — ulkan daryo, dengiz
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Dengiz; okean.◆ Bepoyon olam, bahri muhitlar, oʻzi koʻrmagan mahobatli togʻlar, dunyo mam-lakatlari, nomalum qitʼalar. S. Siyoyev, Avaz.◆ Bir yoningda esa Sevanday bahr, Misoli bulutlar ichida qamar. A. Oripov.
2 koʻchma Olam, dunyo; boylik.◆ Terdi sanʼat bahrining qimmatbaho injusidan. Habibiy.
3 koʻchma Tugʻyon, toʻfon.◆ Buloqlarda qay-nadi gʻazabning bahri, Qotillarni sovurdi oʻlkaning qahri. M. Shayxzoda, Chorak asr devoni.
4 koʻchma Mehr; ishq-muhabbat domi. ◆ Yigitlar taltayar qizlar bahriga. "Gul-norpari".◆ Bulbul sairar toza gulning bahriga. "Oysuluv".◆ Men tushuvdim Nigoroyning bahriga, Shuning-chun boruvdim siz xon shahriga. "Nigor va Zamon".
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bahr
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- II \a. ad. Aruz sheʼriy tizi-midagi oʻn toʻqqizta sheʼriy vazn guruh-laridan har biri (q. aruz).◆ Ruboiy, anʼanaga koʻra, aruzning "xazaj" bahriga mansub "axram" va "axrab" vaznlarida yoziladi. "Oʻzbek adabiyoti".
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bahr
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]- III [f. — bahra, nasib; foyda
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]ayn. bahra.◆ Navoiyning sanʼati zoʻr nazmida, El bahr olur oʻz suhbati, bazmida. Habibiy.
- Bahri (yoki bahridili)ni ochmoq Koʻng-lini ochmoq, ruhini yengil, kayfini chogʻ qilmoq...◆ Orombaxsh havo, xushboʻy hid ularning [Saodat bilan kampirning] bahrini ochmoqda. I.Rahim, Ixlos.◆ Kishining bahrini ochadigan salqin bir oqshom edi. O. Yoqubov, Tilla uzuk. ◆ Eshik ochilib, birdan ichkariga urgan shamol-dan bir oz bahri ochildi. Shuhrat, Shinelli yillar.◆ Maysa barglari uchida yaltiragan shudring donalari odamning bahridilini ochar edi. M. Mahmudov, Mangu kuy izlab. Bahridan oʻtmoq (yoki kechmoq) Foydasidan, nafidan, hatto oʻzidan ham voz kechmoq.◆ Yaxshisi bunday bevosh xizmatkorning bahridan kechish kerak. S. Ayniy, Doxunda.◆ Boʻri polvon piriga oshna boʻlmaydi. Valixoʻja aka, boshi oltindan boʻlsa ham, shu odamning bahridan oʻting! N. Safarov, Navroʻz.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БАҲР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
bahr I
уст. море, океан.
bahr II
лит. название каждой из 19 групп стихотворных размеров аруза; напр. ◆ ~i tavil, ~i komil и т. д., (см. aruz).
◆ bahr III:
~dan oʻtmoq (или kechmoq) отказаться или отступиться (от чего-л.).
◆ bahr IV:
~i (или ◆ ~i-dili ) ochildi у него поднялось настроение; он развеселился, он ощущает душевный подъём; ◆ boqqa kirsang ~ing ochiladi как войдёшь в парк, душа радуется (на душе становится легко); ◆ ~ini (или ◆ ~i-dilini ) ochmoq поднимать (чьё-л.) настроение; вызывать (у кого-л.) душевный подъём.