bari
bari
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
ba-ri
Aytilishi
Etimologiyasi
BARI ’barcha\ ’hamma’. B a r i gaplaringiz toʻgʻ-ri. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ’mavjud’ maʼnosini anglatgan ba:r soʻziga (ЭСТЯ, II, 63) -ï egalik qoʻshim-chasini qoʻshib hosil qilingan. Qadimgi turkiy tildayoq a: unlisining choʻziqlik belgisi yoʻqolgan (ДС, 84), oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: ba:r + ï = > ba:rï > barï > bäri. Keyinchalik egalik qoʻshimchasi bu soʻzning aj—
39
ralmas qismiga aylangan, shunga koʻra zarur oʻrinda bu soʻzga egalik qoʻshimchasi qoʻshib ishlatila boshlagan: Gap-laringizning b a r i s i toʻgʻri kabi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
jaml. olm. Bir turdagi narsa, hodisa yoki kimsalarning hammasi, barchasi. ◆ Besh barmoqning birini tishlasang, bari ogʻrir. Maqol. n◆ Men uni sevaman. Bu rost. Qolgan gaplarning bari yolgʻon, bari tuhmat. Oybek, Tanlangan asarlar. Otlar, odamlar
◆ — bari aralash-quralash boʻlib ketdi. K. Yashin, Hamza.◆ Dilda neki jurʼatim bor, Dilda neki hayajon — Bari-bari senga boʻl-sin, Senga boʻlsin, onajon. A. Oripov.
- Bari bir I) hammasi birdek, hech qanday farqi yoʻq, farqsiz.◆ Tuxumi birning bari bir. Maqol. n◆ Farzandoʻgʻshgmi, qizmi — bari bir, ota-onaning yuragi boʻlar ekan. Oybek, Tanlangan asarlar. -Menda ixtiyor yoʻq, oyijon!
◆ — dedi Kumush. Sizlar nimani maʼqul koʻrsalaringiz, menga bari bir. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar; 2) krsh. s. hech nimaga (narsaga) qaramay, nima boʻlsa ham, har qanday boʻlganda ham.◆ ..men bandi, sotshkan choʻri qatori odam boʻlsam ham, xohlagan-xoh-lamaganni, bari bir, yonimga keltirmaslikka kuchim yetadi. Hamza, Paranji sirlari.◆ Ish qancha ogʻir boʻlmasin, bari bir ketmon, belkurak asosiy ish quroli boʻlib qoldi. S. Ahmad, Ufq.
Sinonimlari
Antonimlari
БАРИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
Ruscha ru
bari
мест. собир.
все, весь, всё; ◆ barimiz все мы; ◆ kitoblarning barini olib kel принеси все книги; ◆ bari shumi? это всё?; ◆
- bari bir всё равно, все одно, всё едино; безразлично; ◆ menga bari bir мне всё равно; ◆ bari bir ketaman я всё равно, уйду (уеду); ◆ bu qalamlarning qaysi biri yaxshi? - bari bir ; какой из этих карандашей лучше? - Они все одинаковы.
bari