bekilmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

be-kil-moq

Etimologiyasi

BEKIL- ’yopil-’, 'qulflan-’. Eshik zich b ye k i l-m a d i. Bu soʻz qadimgi turkiy tilda 'mustahkam’ maʼ-nosini anglatgan bek sifatidan -ü qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga (Devon, III, 285) -l majhul nisbat qoʻ-shimchasini qoʻshib hosil qilingan, keyinchalik ü unlisi i unlisiga almashgan: (bek + ü = bekü-) + l = bekül- > bekil-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Yopiq holatga kelmoq; mahkamlanmoq, qopqoqlanmoq.◆  Sandiq bekildi. Eshik yaxshi bekshmadi. Xumning ogʻzi bekildi. j Lyuk bekshiach, "laylakqor" tin-di, lekin quyuq tumanday chang dastgohda muallaq osiliv qoldi. K. Yashin, Hamza.

2 Toʻsilib yoki taqiqlanib, oʻtib boʻlmaydigan holatga kelmoq; yopilmoq.◆  Chegara bekildi. Yoʻl bekildi. Joʻmrak bekildi. n Otaxoʻja aka uning [Abdubilolning] yoniga oʻtdi. Endi chiqib ketadigan yoʻl bekilgan edi. S. Yunusov, Kutilmagan xazina.

3 Panalanib, toʻsilib, koʻrinmay qolmoq.◆  Gullar oʻsib, devorning aybi bekildi.

4 koʻchma Taqiqlanishi, tugatilishi yoki belgilangan vazifa, ishni bajarib boʻl-ganligi sababli faoliyatdan toʻxtamoq, yopilmoq.◆  Majlis bekildi. Koʻrgazma bekildi. Institut bekildi.

5 Yigʻilib yoki bukilib yopilmoq.◆  Soyabon bekildi.

Antonimlari

БЕКИЛМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

bekilmoq bekilmoq

Ruscha _ru

bekilmoq
закрываться, затворяться, запираться, быть закрываемым, затворяемым, запираемым.