bugun
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bu-gun
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BUGUN ’soʻz borayotgan kun’. B u g u n siz bilan suhbatlashgani vahtim boʻlmasa kerak. Bu ravish asli bu koʻrsatish olmoshi va ’bir kecha-kunduz’ maʼnosini anglatib qatnashgan kün soʻzlaridan tuzilgan birikmani (ДС, 119: bu kün ’segodnya’) bir soʻzga birlashtirish bilan hosil boʻlgan (ДС, 132: bükün); avvallari kün soʻzi tarkibidagi unlining taʼsiri bilan bu olmoshi tar — kibidagi u unlisi ham yumshoq talaffuz qilingan; keyinchalik ü unlilarining yumshoqlik belgisi yoʻqol-gan; birikma yaxlit talaffuz qilingani sababli ikki unli oraligʻidagi k undoshi g undoshiga almashgan: bu kün > bükün > bukun > bugun.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
asli bu + kun
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. rvsh. Soʻz borayotgan paytda kechirilayotgan yoki kechirilgan kun, kecha-kunduz. ◆ Men senga munosib emasligimni bugun bildim. S. Ahmad, „Ufq.“ ◆ Azizxonning buguniga, ertasiga Lutfiniso juda-juda zarur edi. S. Ahmad, „Ufq.“ ◆ Oʻtgan kuni ham, kecha ham, bugun ham shunday qilmoqchi boʻldi-yu, bari bir koʻngli chopmadi. A. Obidjon, „Akang qaragʻay Gulmat.“
2. ot vzf. Hozirgi payt, hozirgi kun. ◆ Bugunimiz juda yaxshi, ertamiz bundam ham yaxshi boʻladi. Bugunni oʻylama, ertani oʻyla. Maqol.
- Bugun emas, erta yoki bugun boʻlmasa, erta(ga,) Yaqin fursatda, tez orada, hademay. ◆ Mana shularni [dushman tayyorgarligini] nazarga olganda, bugun boʻlmasa, ertaga juda dahshatli jang boshlanishi muqarrar edi. A. Qahhor, „Oltin yulduz.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БУГУН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Tillar
[tahrirlash]- Arabcha: اليوم
- Olmoncha: Tag
- Inglizcha: today
- Turkcha: bugün
- Niderlandcha: vandaag
- Ispancha: hoy
- Misr Arabchasi: النهارده
- Portugalcha: hoje
- Yoqutcha: бүгүн
Ruscha ru
bugun
сегодня; сегодняшний день; ◆ shu bugun сегодня, сегодня же; именно сегодня; только сегодня; ◆ bugun-erta или ◆ bugun emas , erta не сегодня-завтра, со дня на день, на днях; ◆ bugunni oʻylama, ertani oʻyla думай не о сегодняшнем дне, а о завтрашнем; ◆ bugundan boshlab начиная с сегодняшнего дня.