buruqsamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bu-ruq-sa-moq

Etimologiyasi

BURUQSA- ’tuta-\’pagʻa-pagʻa tutun chiqar-’. Hoʻl oʻtin buruhsab yo t a r e d i. Bu soʻz qadimgi turkiy tilda ’hid tarat-’ maʼnosini anglatgan bur-feʼlining (ДС, 125) ’oʻzlik’ maʼnosini ifodalovchi -(u)n qoʻshimchasi qoʻshilgan shaklidan moyillik maʼno — sini ifodalovchi -sa qoʻshimchasi bilan hosil qilingan, keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan: (bur- + uq = buruq-) + sa = buruqsa- > buruqsä-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Pagʻa-pagʻa boʻlib chiqmoq, koʻtarilmoq (tutun, chang va shu kabilar haqida). ◆ Moʻridan buruqsab tutun chiqayotir. yat◆  Baʼzi uylarning moʻrilaridan buruqsab chiqqan kulrang tutun erinchoqlik bilan osmonga oʻrmsshrdi. S. Zunnunova, Olov.

2 Tutab yonmoq, tutamoq; quyuq tutun chiqarmoq.◆  Samovar buruqsab ketdi. Xazon buruqsab yonmoqda. n Olov, qora tutun buruqsab turibdi. Shuhrat, Umr pogʻonalari.

3 Anqimoq, gurkirab tarqalmoq (hid haqida).◆  Sochingdan buruqsar edi sunbulning isi. Gʻ. Gʻulom.

4 koʻchma Ichdan chirimoq, sasimoq, in-qirozga yuz tutmoq.◆  Maqsumjonning soʻzidan qandaydir tuturiqsizlikning hidi buruqsab turibdi. Gʻayratiy, Dovdirash.

5 koʻchma s. t. Nojoʻya, boʻlmagʻur gaplar gapirmoq, aljimoq.

Antonimlari

БУРУҚСАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

buruqsamoq buruqsamoq

OʻTIL

Ruscha _ru

buruqsamoq
1 клубиться, валить, подниматься клубами; стоять столбом (о дыме, пыли и т. п.);
2 чадить, дымить;
3 идти, распространяться волнами (о запахе);
4 тлеть.