buzuq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bu-zuq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Buzilib, yaroqsiz holga kelgan, ishdan chiqqan; singan, vayron boʻlgan. ◆ Buzuq arava. Buzuq mashina. Buzuq koʻprik. Uyi buzuq oʻngalur, oʻyi buzuq oʻngalmas. Maqol. ■■ ◆ Turdiyev buzuq devordan oʻtayotganda, yara qoʻlini urib oldi. Shuhrat, Shineli yillar.
2 Aynigan, isteʼmolga yaroqsiz boʻlib qolgan, sifatsiz; bemaza.◆ Buzuq sirka. yaya ◆ Sizga buzuq havoni tozalab bersak. Tabiat-dek pokiza boʻlsishtr desak. 3. Diyor.◆ Suv soʻragan ekansiz, ayang aylansin. Bizning suvlarimiz judayam buzuq bir turli. Hamza, Tanlangan asarlar.
3 Qoidaga toʻgʻri kelmaydigan, notoʻgʻri. ◆ [Abdishukur] Shoirlik isteʼdodidan tamom mahrum boʻlishiga qaramay.. vazni buzuq, fikri sayoz, rangsiz nazmlar yozdi. Oybek, Tanlangan asarlar.
4 Axloqi yomon, suyuq; niyati yomon.◆ Asli qora oqarmas, Asli buzuq tuzalmas. Maqol. ◆ Yolgʻon, yolgʻon, Nurioʻzi buzuq. Oybek, Tanlangan asarlar.◆ Shernazarboy buzuq odam chiqdi, u koʻrnamak. Meni sizdan a.jratmoqchi u ablah. J. Sharipov, Xorazm.
5 koʻchma Yomon, oʻrinsiz.◆ Yigʻlama, yoring topilur. Koʻp ailama buzuq gumon. "Tohir va Zuhra".
6 koʻchma Aynigan, bulutli, yogʻin-sochin-◆ li. Havo bir kun tuzu k boʻlsa, uch kun buzuq boʻlib turdi. N. Safarov, Navroʻz.◆ Osmonda na oy va na yulduz koʻrinardi — havo buzuq edi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“
- Avzoyi buzuq q. avzo 2. Boshi buzuq ayn. buzuqbosh.◆ Amir qoziga buyruq yuborib, boshi buzuq oyoqyalanglarni va eski qullarning avlo-dini tutib qama, degan emish. S. Ayniy, Qullar.◆ Avaz Oʻtar oʻgʻlining doʻkoni boshi buzuqlar joyi deb eʼlon qilinur! S. Siyoyev, Avaz. Kayfi buzuq ayn. avzoyi buzuq.◆ Bir ozdan soʻng Qosimbek kirdi. Uning kayfi buzuq edi. S. Siyoyev, Avaz. Nafsi buzuq q. nafs 1. Niyati buzuq yoki buzuq niyat Birovga yaxshilik tilamaydigan, maqsadi yomonlik qilish boʻlgan odam haqida aytiladi.◆ Buzuq niyat raqiblarni hama baxti qaro derlar. Habibiy, Devon. Orasi buzuq Oʻzaro muno-sabati yomon, munosabatlari buzilgan.◆ Kabi-rov bilan Homidxoʻjaning orasi buzuq edi. S. Ahmad, Poraxoʻrning oʻlimi.◆ Domla Burhon maxdumning boʻlsa, shogʻovul domla bilan ora-lari buzuq.. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon. Ogʻzi buzuq Odobsiz soʻzlar aytadigan; soʻki-naveradigan, beadab.◆ Hoy ogʻzi buzuq, meni chuqurdan olib chiqqaning rost! Lekin buni hammaga koʻrsata berma. T. Obidov, Yusuf-jon qiziq. Suyagi buzuq Suyaklari yoʻgʻon; beoʻxshov gavdali.◆ Yarim harbiycha kiyingan, suyagi buzuq bu yigitning oʻzi armiyada artilleriya navodkachisi boʻlgan ekan. H. Nazir, Oʻtlar tutashganda.◆ Suyagi buzuq bu odam shu topda toshdan yoʻnilgan beoʻxshov haykalga oʻxshardi. E. Usmonov, Yolqin.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БУЗУҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]OʻTIL
Sifat
[tahrirlash]buzuq
Ruscha ru
buzuq
1 разрушенный; сломанный; испорченный; неисправный; ◆ buzuq arava сломанная телега; ◆ buzuq mashina неисправная машина; ◆ buzuq-yoriq; paxsa devor растрескавшаяся, развалившаяся глинобитная стена; ◆ buzuq koʻprik разрушенный мост;
2 распутный, распущенный; развращённый, безнравственный, порочный; ◆ axloqi buzuq odam безнравственный человек, распутник; ◆ buzuq xotin безнравственная, распутная женщина, распутница;
3 дурной, плохой; ◆ niyati buzuq odam человек с дурными намерениями, злоумышленник; ◆ ogʻzi buzuq odam сквернослов; ◆ mafkurasi buzuq odam человек с чуждой идеологией; ◆ havo buzuq погода плохая; ◆ uning bugun avzoi buzuq у него сегодня плохое настроение, он сегодня не вдухе.