haqiqat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ha-qi-qat

Etimologiyasi

a. حَقِيقَة – chinlik, rostlik, toʻgʻrilik; chin, toʻgʻri gap; tub maʼno

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Chindan xam boʻlgan, voqelikka mos holat, narsa. ◆ Ishga kelganidan beri endi bitta jiddiy topshiriq oldi, haqiqatni ayt-maslik gunoh. F. Musajonov, „Himmat“ . In-son baxti mehnatda ekanligi ayni haqi-qat. Gazetadan. ◆ Deydilar: har zamonning bordir oʻz tarozusi, Oh, naqadar rost erur ushbu buyuk haqiqat. A. Oripov, „Yurtim shamoli“ .

2 Maʼlum tartib-qoida, qonunlarga mos ish, xatti-xarakat, holat; rostlik, toʻgʻri-lik. ◆ Xalq afsonalarda oʻz orzu-umidlarini, yurak nidosini.. yaxshilik va haqiqat uchun kurashni ifodalagan. "Oʻzbekiston qoʻriq-lari" . ◆ Qahramonlar haqida ocherk yozish uchun ularni qidirib topish, sarguzashtlarni haqiqat, adolat tarozisida tortib koʻr-moq kerak. N. Safarov, „Olovli izlar“ .

Haqiqat qilmoq Haqiqat, toʻgʻrilik yuza-sidan ish tutmoq. ◆ Hokim toʻra haqiqat qilsin. Bolamni chaqirib, oʻzi soʻrasin! M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o. ◆ Hazrat haqiqat qilib, saltanat pulini oʻgʻirlayotganlarni jazolaydi. Mirmuxsin, „Meʼmor“ .

3 fls. Kishi ongida voqelikning, obʼyektiv borliqning xaqqoniy, toʻgʻri aks etishi.

4 Rostligi fanniy yoʻl bilan isbot-langan, tajribada sinalgan xolat, xukm, fikr. ◆ Mana shu soddagina rivoyat zamiriga sanʼatning mohiyati haqidagi ulugʻ haqiqat singdirib yuborilgan. "Yoshlik" . ◆ Men Mirzo soʻziga amal qilaman, uning gapida haqiqat borligiga dilim ishonib turibdi. Mirmuxsin, „Meʼmor“ .

5 din. Ilohiyatni (xudoning borligini) oʻz-oʻzidan anglashiladigan, isbot talab qilmaydigan, shubxadan tashqari, aniq bir xodisa deb tushunish.

Antonimlari

ҲАҚИҚАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

haqiqat (koʻplik haqiqatlar)

• Dolgancha: кирдик
• Inglizcha: truth
• Turkcha: gerçek
• Yoqutcha: кырдьык

Ruscha _ru

haqiqat
истина, правда; // истинный, правильный, верный, правдивый; ◆ ~ hol действительное положение вещей; ◆ ~da в действительности, на самом деле; ◆ ~ qilmoq выяснять, разбирать, расследовать, устанавливать истину, выяснять положение вещей; ◆ ~ yoʻl(i) путь истины; ◆ ~ soʻz (или gap) правдивые слова; правда; ◆ axir, bu ~-ku! ведь это же правда!; это же факт!