hovur

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ho-vur

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Issikdikdan koʻtarilgan kuch-siz, yengil bugʻ. ◆ Kunlar yaraqlab ketgan, shud-gor betidan jimir-jimir hovur koʻtari-ladi. R. Rahmon, „Mehr koʻzda“ . ◆ Dasturxon ustidagi kosalardan issiq va yogʻliq shoʻrva-larning hovuri chiqib turardi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ .

2 Issiqlik taʼsiri; harorat, taft. ◆ Qi-zilqum va Qoraqum barxanlari quyosh qahr-gʻazab bilan sochgan butun hovurini insonga purkab, bagʻriga hech kimni yoʻlatmagan. S. Karomatov, „Amu-Buxoro“ . ◆ Quyosh tikkaygan sayin havo kuchliroq qiziydi. Soch tolasini yelpirga shamol yoʻq. Yerdan issiq hovur uradi. Oybek, „O“ .v. shabadalar. ◆ Asfalt yoʻllar, shifer va tunuka tomlardan qaynoq hovur koʻtariladi. S. Nurov, „Narvon“ .

3 koʻchma Kishining qizishgan holati. ◆ Aslo mening hovurim bosilmaydi, Betingdan tishlab olib qonatmasam. "Oq olma, „qizil olma"“ .

Hov(u)rini bosmoq 1) oʻziga kelmoq; tinchlanmoq. Bir piyola choy ber, bolam, ho-vurimni bosib olay, keyin aytaman. "Mushtum". Toʻrabek baʼzan qoʻliga xipchin olib, bolalarga doʻq-poʻpisa qilar, shu bilan hov-rini bosar edi. H. Nuʼmon va A. Shorahme-dov, Ota; 2) qizishgan holatdan qaytarmoq; tinchlantirmoq. Rasuljon qizishib borayot-gan cholning hovrini bosishga urindi. J. Ab-dullaxonov, Xonadon. Hovrini olmoq No-xush, lohas holatdan chiqarmoq. Ish ovutgan boʻlsa, yoru doʻstlari koʻnglini koʻtardi, hov-rini oldi. Shuxrat, Umr pogʻonalari. Hovu-riga osh pishadi (yoki osh damlasa boʻladi) Oʻzini juda yuqori tutib, haddidan oshgan-likni bildiradi. ◆ ..hovuriga ikkita osh pi-shadigan boshliq burniga qoʻngan pashshaga dagʻdagʻa qilib, mushti bilan qoʻrib haydadi. M. Muhamedov, „Qahramon izidan“ . ◆ ..chek beruvchi Fayzi Rahimov haddan chunon oshganki, hovuriga osh damlasa boʻladi. "Mushtum" . Ho-vur(i)dan tushmoq 1) qizishish, ja\ldan qaytmoq. ◆ Sultonov choʻntagini titkilab, kalitini topdi shekilli, sal hovuridan tushdi. M. Mansurov, „Yombi“ . "Universal"., bir tekisda ishlayotganini koʻrib, Umarali ho-vurdan tushdi. I. Rahim, Ixlos; 2) man-manlik, oʻzini yuqori tutish holati yoʻqol-moq; popugi pasaymoq. ◆ Xolmat yigʻilishdan keyin ancha hovuridan tushdi, pasayib qoldi. Sh. Rashidov, „Qudratli toʻlqin“ . ◆ Yigit-yalang-ning arzini eshitdim.. Yodgorxoʻja oʻshqirib kelib edi, qamatib qoʻydim. Jindek hovuri-dan tushmasa boʻlmaydi. Choʻlpon, „Kecha va kunduz“ .

Antonimlari

ҲОВУР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

hovur
[[[hovri]]]
1 пар; ◆ qovurmadan ~ chiqayotir от жаркого поднимается пар;
2 пыл, жар;
3 жара; ◆ kunduzgi ~ дневная жара;
4 перен. пыл; разгоряченность; спесь; u hovridan tushdi он остыл немного, он успокоился; hovridan tushirmoq 1) успокаивать, утихомиривать (кого-л.); Toʻgʻri aytasiz, - dedi rais, Salimotani hovridan tushirishga harakat qilib (Ћ. Назир, «Мусобаќадошлар») Вы правильно говорите, - сказал председатель, пытаясь успокоить Салима-ата; 2) сбивать спесь.