iliq
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]i-liq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]ILIQ 'biroz issiq’. Kech kuz boʻlsa ham, hali havo i l i h. Bu sifat qadimgi turkiy tilda ’biroz isi-’ maʼnosini anglatgan yïlï- feʼlidan (Devon, III, 100) —gʻ qoʻshimchasi bilan yasalgan; qadimgi turkiy til— dayoq soʻz boshlanishidagi y undoshi talaffuz qilinmay qoʻygan (Devon, I, 95); oʻzbek tilida ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: yïlï- + gʻ = yïlïgʻ > ïlïgʻ > iligʻ. Hozirgi soʻzlashuv nutqida bu soʻz oxirida gʻ un-doshi talaffuz qilinadi, lekin adabiy tilda q undoshi bilan yozish koʻrsatilgan: iligʻ > iliq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Bir oz, sal-pal issiq. ◆ Iliq suv. Iliq shabada. n U ◆ iliq choydan shoshilmay hoʻplar ekan, oʻylardi.. M. Hazratqulov, „Jurʼat“ . ◆ Tantana kuni ham yetib keldi. Bu kuzning ochiq va iliq bir kuni edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .
2 koʻchma Yoqimli, xush keladigan. ◆ Iliq soʻz. Iliq suhbat. Iliq muomala. n [ Mayna] ◆ Oshiq yigitlarning koʻzlari va iliq ta-bassumlari haqida zimdan oʻylab, yana oʻzidan-oʻzi uyalibketardi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi“ . ◆ Muhammadjonga doim iliq muomala qila-digan Zufar Hakimovich bugun nega qoʻl berib koʻrishmagani mana shu istehzoli savoldan bi-linib turardi. P. Qodirov, „Uch ildiz“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ИЛИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Sifat
[tahrirlash]iliq