Kontent qismiga oʻtish

ingichka

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

in-gich-ka

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

IŊICHKA ’koʻndalang kesimi juda kichik’. Tokning i n g i ch k a novdalarini kesib tashladi. Bu sifat qadimgi turkiy tildagi 'koʻndalang kesim’ maʼnosini anglatgan iŋ otining (ЭСТЯ, I, 352) kichraytirish maʼ-nosini ifodalovchi -(i)ch qoʻshimchasini qoʻshib hosil qi-lingan shaklidan -kä qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 364): (iŋ + ich = iŋich) + kä = iŋichkä. Qadimgi turkiy tilda shunday maʼnoni yinchkä soʻzi anglatgan (ПДП, 388; Devon, III, 390; DS, 261); bu soʻz iŋ otining yin shaklidan (ЭСТЯ, I, 365) -(i)ch, -kä qoʻshimchalari bilan

yasalgan, keyinroq ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaf— fuz qilinmay qoʻygan: (yin + ich = yinich) + kä = yi— nichkä > yinchkä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Koʻndalang kesimi meʼyor-dan kichik; zid. yoʻgʻon. ◆ Ingichka ip. Ingichka sim. Ingichka tolali paxta. Ingichka tola-li jun. n ◆ Sekretarning choʻziq va sotma yuzi ham, ingichka sariq qoshi ham nam edi. X. Toʻxtaboyev, „Shonli avlod“ .

2 Chiyildoq, oʻtkir (tovush haqida). ◆ Uning ingichka tovushi menga tanishday tuyuldi. yaya Qiziqchi ingichka, quloqni teshadigan dara-jada qattiq dodlaganidan hamma kulib yubordi. T. Obidov, „Yusufjon qiziq“ .

3 koʻchma Nozik ifodali, nozik. [ ◆ Yormat] Qoʻlini allaqanday chuqur, ingichka maʼno bilan boʻshang silkidi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Bu chuchmal adovat bilan ingichka tabi-atli Anvarning ne kayfiyatga tushishini tasavvur qilolmas edi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .

Ingichka ichak q. ichak.

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ИНГИЧКА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

ingichka
тонкий; ◆ ~ ip тонкая нить; ◆ ~ tolali paxta бот. тонковолокнистый хлопок; ◆ ~ tolali jun тонкорунная шерсть; ◆ ~ yigit тонкий (стройный) парень; ◆ beli ~ 1) имеющий тонкую талию; 2) название одного из видов муравьев; ◆ ~ tovush тонкий голос; ◆ yoʻgʻon choʻzilar, ~ uzilar посл. толстое растянется, тонкое порвется (т. е. толстое выдержит, а тонкое нет);
2 уст. грам. мягкий (о звуке); ◆ 

  • ~ kasal разг. туберкулёз.