issiq-sovuq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]is-siq--so-vuq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Issiq va sovuq; har xil darajadagi havo sharoiti. ◆ Oʻlim yetib keldi. U eng avval suyaklari juda moʻrt va etlari issiq-sovuqqa chiniqmagan goʻdakni nishonga oldi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Och qolib, issiq-sovuq demay kurashganimizni.. faro-von turmushni orzu qilganimizni xotirlashdi. K. Yashin, „Hamza“ .
2 koʻchma Hayotning yaxshi-yomon, ogʻir-yen-gil kunlari, har xil sharoitlari. Yusufbek hojining: -Oʻgʻlim yosh, sen dunyoning issiq-so-vugʻini totigan va mening ishongan kishims/an.. — deb taʼkidlashi.. quloqlari ostida tak-rorlangandek boʻlar edilar. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar. ◆ [Boshliq] Qirq beshlar chamasida, ancha pixi qayrilgan, issiq-sovuqni boshdan kechir-gan. S. Abdulla, „Kuyovlar, kelinlar“ .
3 Issiq va sovuq taomlar, kundalik yeyiladigan, ichiladigan narsalar. Temir polvonning oʻgʻil-qizlari ahyon-ahyon uning is-siq-sovugʻidan xabar olib turishardi. Q. Ken-ja, Notanish gul.
4 etn. Kishini goʻyo biror kimsaga "isi-tadigan" yoki undan "sovitadigan" amal, duo va sh.k. narsalar. Dalayu dashtlarda odamlar-ni kuf-suf qilib, ezibichki yozib berib, is-siq-sovuq qilib, binoyidek tirikchilik qilib yuribman. Gʻ. Gʻulom, Shum bola. Keyin-gi qildirgan issiq-sovugʻi kor qildi, shekil-li, biratoʻlasiga Margʻilonni tiliga olmayoq qoʻydi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ИССИҚ-СОВУҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
issiq-sovuq
1 радости и горести, всякие житейские переживания; всё необходимое для жизни (пища, вода и др.); issiq-sovugʻidan xabar olmoq заботиться (о ком-л.), присматривать (за кем-л.);
2 этн. совокупность приворотных и отворотных средств (у знахарей).