jabduq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

jab-duq

Etimologiyasi

JABDUQ ’ot abzallari’. Xolmirza aka otta jabduqlar olish uchun shaqarga tushib ketdi (Abdulla Qodiriy). Bu ot qadimgi turkiy tildagi 'jihozla-’, 'hozirla-’ maʼnosini anglatgan jabdï-feʼlidan -q qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 9); oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga, q undoshi oldidagi ï unlisi u unlisiga almashgan: jabdï + q = jabdïq > jäbduq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Ot yoki eshak abzali. Aravaham ertasi kuni keltirilib, Xolmirza aka otga jabdukrtr olish, aravaga temir qoqtirish uchun shaharga tushib ketdi. A. Qodiriy, Obid ketmon. | Boʻri\ Eshakning jabdugʻiga choʻnqayib oʻtirdi. T. Murod, Yulduzlar mangu yonadi.

Jabduq urmoq Otni egarlamoq, jabduqlamoq. ◆ Jabduq urdirib bersam, oʻzlari minib ketsalar [dedihokimgamingboshi]. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.

2 Kerakli narsalar, kerak-yarogʻ, anjom. Safar jabdugʻi. n [Navoiy:]. Men bu yosumanni oʻz xusravlariga yubormoqchiman. Olib chiqing! Safar jabdugʻi hozirlansin! Uygʻun va I. Sulton, Alisher Navoiy.

Antonimlari

ЖАБДУҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

jabduq
утварь, убранство; сбруя; снаряжение; uy jabdugʻi домашняя утварь; yoʻl (или safar) jabdugʻi дорожное снаряжение; ot jabdugʻi конская сбруя.