Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-sil-moq

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Osmoq 1 fl. oʻzl.n.

2 Osmoq 2, 3, 4 fl. maj. n. ◆ Daraxtlarga osilgan katta lampalar koʻzni qamashti-radi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Kamarda kumush sopli qilich osilib turardi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

3 Oʻz ogʻirligi bilan egilib yoki solinib turmoq. ◆ Anor daraxtlarida anor shigʻil, choy-nakday-choynakday boʻlib osilib yotibdi. A. Qahhor, „Anor“ .

4 Biror kimsa yoki narsaga mahkam yopi-shib, chirmashib, oʻz ogʻirligini ortmoq. ◆ Uygʻonib ketgan Maqsuda ham dadasining boʻy-niga osilib, sevinganidan dagʻ-dagʻ titrardi. S. Zunnunova, „Olov“ . ◆ Qori qiyqirib, uning [Siddiqjonning] yelkasiga osildi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Rahim boʻlsa Qudrat-lar kelgan mashinaga ancha yergacha osilib bordi. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmokdar“ .

10—Oʻzbek tilining izo\li lugʻati

5 Osmoq 4 fl. oʻzl. va majh. n. ◆ Bir chetga ikkita doshqozon osilgan. "Sharq yulduzi" . ◆ Ona tepasiga qumgʻon osilgan omonat oʻchoqqa oʻt qaladi. T. Ashurov, „Oq ot“ .

6 koʻchma s.t. Xiralik bilan biror narsa soʻrab yopishib olmoq. ◆ -Jon oʻrtoq, hozir olib bor kasalxonaga! — deb [Valivoy] unga [Joʻ-raga] osildi. H. Nazir, „Onaizor“ .

7 Shilqimlik bilan birovga yopishmoq. Sen tikka Rahmonberdining uyiga borib, xo-tiniga osshshbsan. A. Qahhor, Sarob.

8 koʻchma salb. Birovni hadeb ayblay-vermoq, birovga ayb taqamoq. ◆ [Sodiq:] Hoy, menga osilma! Xafa qilaman.'. N. Safarov, „Uygʻonish“ . ◆ Oʻsha paytlarda matbuotda chiqish qilgan amaldor borki, oʻzbek xalqiga osildi. "Fan va turmush" .

Qovogʻi (yoki qosh-qovogʻi, dimogʻi) osil-moq Xafa yoki norozi boʻlib oʻshshaymoq. ◆ Chol-ning qovoq-dimogʻi osilib ketdi. S. Ahmad, „Yulduz“ .

Sinonimlari

Antonimlari

ОСИЛМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

osilmoq
страд. и возвр. от osmoq
1 вешаться, быть вешаемым; osilib turmoq свешиваться, ниспадать; висеть; devorda surat osilib turibdi на стене висит картина; osilib qolmoq повиснуть;
2 перен. приставать, привязываться (к кому-л.); unga nega osilasan? зачем ты пристаёшь к нему?; muncha menga osilaverding (или osilib qolding)?! что ты так пристал ко мне?!; * qovogʻi (или qosh-qovogʻi) osildi он нахмурился; он пригорюнился.