qanoat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-no-at

Etimologiyasi

arab. قناعت — mamnunlik, boriga shukur qilish; qanoatlilik, kamsuqumlik

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Ozga yoki borga koʻnish, bori bilan kifoyalanish, nafsi tiyiqlik bilan koʻpga, ortiqchalikka intilmaslik hissi. ◆ Kambagʻalni sabru qanoat asraydi. ◆ Qanoat qilmasa, sharmandaligi ortadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ ◆ Mutalga raiiikni berib, oʻzi muovinlikka qanoat bildirgan chogʻ-larda, Ravshan polvon Mutaldan umidi bosh-qa edi. Odil Yoqubov, „Larza“ .
2. Mamnunlik, qoniqish hissi; mamnu-niyat, qoniqish. ◆ Pochchayev hammaning faqat oʻziga qarab qolganini ichida qanoat bilan qayd qilib, Jumanga yer oyetidan „qalaysan?“ deganday bir nazar tashlab qoʻydi. Asqad Muxtor, „Tugʻilish“ . ◆ Qanoat axloqiy, iroda-viy fazilatlar jumlasiga kiradi. Fan va turmush . ◆ Qanoat yoʻq yerda muruvvat yoʻq, muruvvat yoʻq yerda imon yoʻq. Saʼdulla Siyoyev, „Yorugʻlik“ .
3. Ishonch, ishonish. ◆ — Bu siringizni mendan yashirmoqchi boʻlasiz, — dedi tamom qanoat bilan Hasanali, chunki endi oʻz kashfiga juda ishongan edi. Abdulla Qodiriy, „Oʻtkan kunlar“

Qanoat qilmoq. Oʻzini qanoatda tutmoq, boriga sabr qilmoq, bori bilan kifoyalanmoq. ◆ Ovqat ustida boshini egib, oldiga surib qoʻyishganiga qanoat qilardi. Rahmat Fayziy, „Hazrati inson“ . ◆ Nusratbekning qoʻshimcha daromad qidirmay, maoshga qanoat qilib yurganiga hali ham tushuna olmasdi. Samar Nurov, „Narvon“ . ◆ Zargarov qiyqirib kuldi, chapak chaldi va bunga ham qanoat qilmay, oʻrnidan turib oʻyinga tushdi. Abdulla Qahhor, „Ogʻriq tishlar“ .
Qanoat hosil qilmoq.

1. qoniqish hosil qilmoq; kifoyalanmoq, chek-lanmoq. ◆ Lekin Ibn Sino bu qissani yozishda Qurʼonda keltirilgan naql bilan qanoat hosil qilmagan koʻrinadi. Gazetadan
2. rozi boʻlmoq, mamnun, xursand boʻlmoq}}. ◆ Uning gapidan hayotga toʻymaganlik, oʻtgan umridan qanoat hosil etmaganlik koʻrinib turardi. Shuhrat, „Shinelli yillar“
3. ishonmoq, ishonch hosil qilmoq. ◆ Boyagi soʻzlarni tushida emas, oʻngida eshitganiga qanoat hosil qilgandan keyin soʻradi: — Siz Razzoqni bi-lasizmi, oʻgʻlim? Hamid Gʻulom, „Mashʼal“ . ◆ Istat bibining uxlab yotganiga qanoat hosil qilgach, hovli burchagidagi darchadan chorboqqa oʻtdi. Saʼdulla Karomatov, „Soʻnggi barxan“

Qanoat qilmoq. Oʻzini qanoatda tutmoq, boriga sabr qilmoq, bori bilan kifoyalanmoq. ◆ Ovqat ustida boshini egib, oldiga surib qoʻyishganiga qanoat qilardi. Rahmat Fayziy, „Hazrati inson“

Sinonimlari

sabr

Antonimlari

ҚАНОАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qanoat
1 нетребовательность, довольство малым; воздержанность; ◆ qanoat qilmoq терпеть, довольствоваться малым; воздерживаться; ◆ sabr-qanoat см. sabr 1;
2 довольство, удовлетворение; ◆ qanoat hosil qilmoq 1) удовлетворяться; получать удовлетворение; 2) получать уверенность, увериться; ◆ qanoat hosil qiladigan javob удовлетворительный ответ;
3 Каноат (имя собств. женское).