qimmat
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qim-mat
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]\a. 'g. „l' — boylik, qimmat-baho narsa, qadriyat; baho; qiymat
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Nisbatan yoki meʼyor, moʻljaldagidan katta pul turadigan, narxi baland. ◆ Qimmat mol. Qimmat buyum. n ◆ Qimmat boʻlsa ham, noiloj olar edim-a, lekin puldan hemiri ortmadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . Shunaqa qimma-tidan olmasdan, gazmol olib kelsangiz-ku, bir xil qilib tikib berardim.. R. Fayziy, Sen yetim emassan. ◆ Etigingiz qimmat, usta. Biz talabalarning qudratimiz yetmaydi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .
- Bir pulga (yoki paqirga) qimmat Hech narsaga arzimaydi. ◆ Bir pulga qimmat mato.
m ◆ Bir paqirga qimmat, oʻtkinchi ikir-chikirlar uchun jon kuydiradi-yu, eng bebaho xazinasidan — salomapshgidan judo boʻla-yotganini oʻylab oʻtirmaydi. Oʻ. Hoshimov, „Nur borki, soya bor“ . Qimmat bermoq kam qoʻll. Baho bermoq; baholamoq. Darhaqiqat, oʻzaro bitmas nizolarning asli maʼnosini u yaxshi anglab tahlil qilar va durust qim-mat berar edi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar. Qimmatga tushdi 1) moʻljallanganidan yuqo-ri narxga olindi. Antibiotiklar mikroor-ganizmlardan hosil qilinishi sababli qim-matga tushadi. "Fan va turmush"; 2) koʻchma katta sarf-xarajat, mehnat va sh.k. evaziga amalga oshdi, qoʻlga kirdi; zarar keltirdi. ◆ Bu jang bizga qimmatga tushdi, ancha oʻt ochish nuqtalarimiz qurollar va soldat-larimiz bilan birga yakson etildi. T. Rustamov, „Mantu jasorat“ . ◆ Masʼul lavozimdagi xodim yetti oʻlchab, bir kesmasa, uning xatosi qimmatga tushishi turgan gap. Gazetadan .
2 ayn. qimmatbaho 1. ◆ Olgan sovgʻam oltin uzuk, qimmat tosh emas. Gʻayratiy . ◆ -Senga ham darkor, — deb durru javohir, qimmat toshlardan berdi. "Nurali" .
3 koʻchma Pulga, \yech narsaga sotib olib boʻlmaydigan; bahosi yoʻq, bebaho, qadrli, aziz. ◆ Bilim davlatdan qimmat. Maqol . n ◆ Gar dilingda oʻylagan orzuga yetmoq ista-sang, Qimmat umring qilmagshi behudaga be-kor, oʻqi/ Hamza . ◆ Unsin, hammasi ortiqcha narsa. Bularning hammasidan menga bir eski doʻppi qimmat. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
4 koʻchma Mavqe, ahamiyat darajasi. ◆ Kamida bir yilga soʻz berib qoʻydim. Soʻz oltindan qimmat-ku, axir/X,. Nazir, „Yonar daryo“ . Jid-diy fikr, chinakam hissiyot, samimiyat, yuk-sak mahorat — ◆ ana shular shoirning bundan keyingi qimmatini belgilab beradi. "OʻTA" .
5 Qimmat (xotin-qizlar ismi).
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚИММАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Sifat
[tahrirlash]qimmat
Tillar
[tahrirlash]- Turkcha: pahalı
Ruscha ru
qimmat
1 дорогой, ценный; // дорого; ◆ qimmat narsa дорога явещь; ◆ bir pulga qimmat 1) не стоит и гроша, ничего не стоит; 2) ничего не стоящий; ◆ bir pulga qimmat asar нестоящее произведение; ◆ qimmatga tushdi дорого обошлось;
2 перен. бесценный, неоценимый, дорогой; ◆ bilim davlatdan qimmat знание дороже богатства;
3 перен. очень ценный полезный; ◆ qimmat maslahatlar полезные советы;
4 Кыммат (имя собств. женское).