qirra

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qir-ra

Etimologiyasi

QIRRA 'narsa chetining tugash qismi', 'narsa-ning uchli tutash qismi'. Taxtaning h i r r a s i hoʻ-limni tilib ketdi. Bu soʻz asli 'chet\ 'zih' maʼno — sini anglatgan qir soʻzidan kuchaytirish ('eng') maʼno-sini ifodalovchi -ä qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; qoʻshimcha qoʻshilganidan keyin r undoshi qatlangan: qir + ä > qirrä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Narsalarning ensiz yoki oʻtkir qirgʻogʻi; chet, zih, qir. ◆ Kitobning qirrasi. Taxtaning qirrasi. Kaftning qirrasi. sh ■ ◆ Bolalar hali togʻning ajoyibotlarini koʻrib toʻymagan, charchoq unutilgan. Baʼzila-rining qirra toshlar tilgan oyoqlaridagi ogʻriq bshshnmay qolgan edi. H. Nazir, „Soʻn-mas chaqmoqlar“ .

2 koʻchma Narsalarning mohiyatini bel-gilovchi xususiyat, tomon. ◆ Sen muhabbat bogʻ-lagan erkak senga oʻzining yaltiroq qirra-larini koʻrsatadi. A. Qahhor, „Sarob“ . Xuddi shu oʻrinda masalaning yana bir muhim qir-rasini izohlash kerakka oʻxshaydi. Gazetadan. Kechagina oddiy koʻringan narsalar bugun negadir boshqa fazilati, boshqacha bir qir-rasi bshshn namoyon boʻlar edi. N. Fozilov, Diydor.

3 mat. Geometrik jismni oʻrovchi ikki tekislikning kesishuv chizigʻi; qovurgʻa. ◆ Piramidaning qirrasi. yai Agar prizmaning yon qirralari uning asoslaridan biriga perpendikulyar boʻlsa, bunday prizma toʻgʻri prizma deb ataladi. "Chizmachilik" .

Qirra burun 1) oʻtkir qirrali burun. ◆ Ular qatorida norgʻil, qirra burun, qoramagʻiz yigit — Hafiz ham bor. Mirmuhsin, Poʻlat quyuvchilar; 2) burni shunday yigit.

Antonimlari

ҚИРРА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qirra
1 ребро, грань; ◆ piramida qirrasi ребро пирамиды; ◆ stakan qirrasi грань стакана; ◆ taxtani qirrasi bilai qoʻymoq положить доску ребром;
2 край, конец; ◆ koʻz qirrasi bilan qaramoq 1) смотреть краем глаза; взглянуть скосив глаза; 2) вскользь (мельком) взглянуть;◆ 

• qirra burun 1) римский нос; 2) человек с римским носом.