qitiqlamoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qi-tiq-la-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Teriga, badanga tegib yoki tegizib, kulgi qistatmoq. ◆ Bir-birini qitiqlab, hiringlashgan qizlar Nozikning soʻziga quloq solmadilar. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .
2 fiziol. Qoʻzgʻatmoq, uygʻotmoq, taʼsir qilmoq (asabni, organizmni, ayrim aʼzo-ni). ◆ Nerv uchlarini qitiqlamoq. n ◆ Ular [oziq moddalar] yetarli boʻlsa, toʻqlik mar-kazi qitiqlanib, ishtaha boʻgʻiladi, kama-yib ketganida esa ochlik markazi qitiqla-nib, ishtaha ochshshdi. "Fan va turmush" .
3 koʻchma Bezovta qilmoq, qoʻzgʻatmoq, ku-chaytirmoq. ◆ Qovurilayotgan kabob hidi dimogʻ-ni qitiqlaydi. Y. Muqimov, „Qutlugʻ qadam“ . ◆ Bu gaplar kishilarning mudragan ruhlarini qitiqladi.. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Xushboʻy yel-lar bilan dillar zavqini Qitiqlar.. orom-baxsh, sevikli bahor. X. Rasul .
- Yurakni (yoki dilni, qalbni) qitiqlamoq Kishiga yoqib, shirin his-tuygʻular uygʻot-moq, rohat baxsh etmoq, zavq-shavq bagʻish-lamoq. ◆ Mashinaning darchasidan kirayotgan oʻynoqi shabada dillarni qitiqladi. T. Rasulov, „Marhamat“ .
4 koʻchma oʻashini yoki achchigʻini keltir-moq, zardasini qaynatmoq. ◆ Salimxonning kelishmagan tovushi uni qitiqladi va u ham qoʻshila boshladi. A. Qaqhor, „Sarob“ .
qitiqli Salga qitigʻi keladigan, qitiqdan choʻchiydigan, qitigʻi zoʻr. Qitiqli odam. Qitiqli ot.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚИТИҚЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
qitiqlamoq
1 щекотать;
2 физиол. раздражать, вызывать реакцию;
3 перен. не давать покоя, беспокоить; Ammo qisqagina qilib boʻlsa ham javob berish xohishi uni qitiqlar edi (А. Ќаћћор, «Сароб») Но его так и подмывало ответить, хотя бы даже кратко;
4 перен. раздражать, приводить в раздражение.