qiyomat
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qi-yo-mat
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash][a. — diniy eʼtiqodga
koʻra, insonlarning qayta tirilish kuni; tik turish; qoʻzgʻolon, gʻavgʻo, toʻpolon] 1 Diniy eʼtiqodlarga koʻra, goʻyo bu dunyo tugagach, u dunyoda hamma tirilib, soʻroqqa toʻpla-nadigan kun; oxirat, mahshar. ◆ Afandim, kim qurbonlikka qoʻy soʻysa, qiyomat kuni qil koʻprikdan oʻsha qoʻyni minib oʻtar emish, shu rostmi? "Latifalar" . ◆ Agarda haqqingizni olmasangiz, men bir keksa odamni qiyomat-gacha qiynagan boʻlasiz, oling, inim.. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .
2 koʻchma Qiy-chuv, toʻpolon, ur-yiqit; janjal. ◆ Ertalab koʻcha qoʻqqisdan qiy-chuye, qiyomat boʻlib ketdi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Aylanay, sizlarning qoralaringizni koʻrishi bilan: "Raisga Jalil oʻlgur yetkazgan. Boʻl-masa, nega kelyapti?" deb qildi qiyomatti, qildi qiyomatti. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Mana endi nima boʻldi. Hali eshikdan kirishim bilan kelin qiyomat koʻtaradi. Oydin, „Kelin oʻgʻil tugʻibdi“ .
3 koʻchma s.t. Juda ajoyib, kishi qoyil qoladigan. ◆ Qiyomat etik, yat Oʻzbekiston oqsoqoli Yoʻldosh ota bilan Usmon Yusupov ham shu yerda [bosh toʻgʻonda] edilar. Koʻp uchastkalardan odam yigʻilgan, qiyomat bazm boʻldi. Gʻ. Gʻulom, „Hamidni eslab“ .
- Qiyomati qarz q. qarz 2. Qiyomatda Hech qachon; oxiratda, oʻlganda. ◆ Qarzingni undan qiyomatda ham ololmaysan. Qirqida qoʻliga soz olgan, qiyomatda qulogʻini burar. Maqol . Qiyomatdan qiyin Nihoyatda qiyin, juda ham qiyin. ◆ U ni koʻndirish qiyomatdan qiyin. yat Ayniqsa, Toʻlqinning uxlashi qiyomatdan qiyin, koʻzi uyquda boʻlsa ham, tili tinmay-di. H. Gʻoʻlom, „Mashʼal“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚИЁМАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
qiyomat
1 рел. воскресение из мёртвых; судный день; светопреставление;
2 перен. разг. столпотворение, светопреставление, смятение, суматоха, переполох; ◆ qiyomat qilmoq устроить столпотворение; поднимать шум, переполох; скандал;
3 перен. разг. чудесный, необыкновенный; // чудесно; ◆ qiyomat narsa необыкновенная, чудесная вещь; ◆ kecha qiyomat oʻltirish boʻldi вчера была чудесная вечеринка; ◆ qiyomatda (букв. в день страшного суда) на том свете, никогда; ◆ qiyomatdan qiyin очень трудный, невероятно трудный, невозможный.