silamoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]si-la-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Ustidan kaft yurgizmoq, siypamoq. ◆ Dargʻa oppoq soqolin silab, Qarab qoldi boʻlib parishon. E. Rahim . ◆ Inobat, xuddi boʻgʻilib ketayotganday, roʻmolini yechib, tomogʻini siladi. O. Yoqubov, „Er boshiga ish tushsa.“
2. Ustidan qoʻlini astagina yurgizib, siypab erkalatmoq. ◆ Gʻulomjon otxonaga kirib, toʻkilgan bedalarni oxurga terib soldi, qorongʻida ham samanining peshonasini silab, suyib qoʻydi. M. Ismoiliy, „Fargʻonat. o.“
3. koʻchma Mayin, ohista tegmoq (shamol, yel, shabada haqida). ◆ Ariqlar boʻyida maysalar shivirlashardi, shabada qirmizi yuzlarni silab, qoʻshiq kuylardi. Gazetadan. ◆ Mayin esayotgan shamol.. daraxtlar soyasida yugurib borayotgan Saodatning yuzini, sochlarini silab oʻtadi. N. Safarov, „Saodatning qissasi.“
- Boshini (yoki peshonasini) silamoq q. bosh. ◆ Nodira onasi oʻrnida Anvarning boshini siladi, yuvib-taradi va Anvarning istiqboli uchun qaygʻurdi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon.“
- Non (yoki paxta) silamoq etn. Davolash maqsadida tanadagi ogʻriq joy ustidan non yoki paxtani bosib-bosib qoʻymoq, aylantirmoq, siypamoq.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]СИЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
silamoq
1 гладить, поглаживать; приглаживать; Dargʻa oppoq soqolini silab, Qarab qoldi boʻlib parishon (Э. Раћим) Кормчий, поглаживая седую бороду, глядел в рассеянности; silab-siypamoq 1) гладить, поглаживать; приглажиаать; 2) перен. гладить по шёрстке, потакать;
2 этн. проводить по телу кусочками хлеба или ватой с целью исцелить больного; ◆ paxta silamoq поглаживать больное место ватой; ◆ non silamoq поглаживать больное место хлебом;
3 массажировать; ◆
- boshni silamoq (букв. погладить голову) приласкать, приголубить, пригреть (кого-л.); ◆ iyak silamoq приложить руку к своему подбородку как бы хватаясь за бороду (этот жест передаёт угрозу и намерение отомстить).