siylamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

siy-la-moq

Etimologiyasi

SIYLA— ' izzat-ikrom qil-'. Hali qudalarimiz-ni muddaodagidek s i y l i y olginimiz y oʻ h (Abdulla Qodiriy). Bu soʻz qadimgi turkiy tilda mav-jud boʻlib, ' sovgʻa', ' mukofot' maʼnosini anglatgan sïy otidan eski oʻzbek tilida -la qoʻshimchasi bilan yasalgan (sïy oti, masalan, qirgʻiz tilida hozir ham mavjud: КРС, 676); oʻzbek tilida ï unlisining qattiq-lik belgisi yoʻqolgan, a unlisi ä unlisiga almashgan:

sïy + la = sïyla- > siylä—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
1 Hurmatini bajo kel-tirmoq, izzat-ikrom qilmoq, eʼzozlamoq. ◆ Otasini siylaganni bolasi siylamas. Ma-qol . m Oʻzbek oyim:

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Hali qudalarimizni muddaodagidek siylay olganimiz yoʻq, shu hol-da joʻnatsak, bizning shaʼnimizga yaxshi emas. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

32—Oʻzbek tilining izo\li lugati

2 Qadriga yetmoq, hurmatlamoq. Er — siy-lagan yerda aziz. Maqol. n ◆ Siylangan joyi-da azizdir inson. A. Oripov .

3 Mehmon qilmoq, ziyofat qilmoq; qoʻl-lab yubormoq (asosan bilan soʻzi bilan birgalikda). ◆ Umid Hafizani eskimo va shirin danak bilan siyladi. Mirmuhsin, „Umid“ . ◆ Ovqatdan keyin bobo mehmonlarni qimiz bilan siyladi. H. Gʻulom, „Toshkentliklar“ . ◆ Sarixon [podshoni] katta oʻtovlarga tu-shirib, elini yigʻib, qoʻyni soʻyib, ziyofat qilib, siylay berdi. "Oysuluv" .

4 s. t. Savdo-sotikda hurmat yuzasidan ortiqroq, ogʻirroq, yaxshiroq qilib bermoq yoki kamroq haq olmoq. ◆ Sizga besh soʻm siy-ladim. Oʻn kilogramm hamma qatori, besh kilogramm sizga siyladim. m ◆ Odamlar, hech boʻlmasa ikki-uch tupdan siylang, deb yali-naverdi. H. Nazir, „Bir tup gʻoʻza“ .

siyli shv. Siylangan; izzat-ikromli, eʼtiborli, obroʻli. Haqiqat soʻzlasa sizga Ahmadxon, Siyli yerdan kelgan ekan bu meh-mon. "Zulfizar bilan Avazxon". [Avazxon:] Borib Xidiroyga mehmon boʻlaylik, Turgin, oyim, siyli joyga boraylik. "Zulfizar bilan Avazxon".

Antonimlari

СИЙЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

siylamoq
1 оказывать почтение; уважать; kampir qudasini siylab, uyning toʻriga oʻtqazdi из почтения к свахе старуха усадила её в красный угол комнаты; siylaganni sigir bilmas погов. см. sigir; egasini siylagan itiga suyak tashlar погов. кто уважает хозяина, тот бросит кость его собаке; tanimasni siylamas посл. кого не знают, того и не уважают;
2 делать снисхождение, снисходить, уступать лишнее, отвешивать с походом (в знак уважения - при продаже); oʻn kilogramm hamma qatori, bir kilogrammni sizga siyladim десять килограммов продаю вам как всем, а один килограмм уступаю;
3 с послелогом bilan потчевать, угощать; Ovqatdan keyin bobo mehmonlarni qimiz bilan siyladi (Ѓ. Ѓулом, «Тошкентликлар») После еды старик угостил гостей кумысом.