Kontent qismiga oʻtish

taqir

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

ta-qir

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 ot, geogr. Qattiq qatqaloq bilan qoplangan yer. ◆ Tuya quvlasa, shudgorga qoch, Ilon quvlasa — taqirga. tya Qum uyumlari orasida nuqul gildan hosil boʻlgan maydon-lar uchraydi. Bunday joylar taqir deb ata-ladi. "Oʻzbekiston geografiyasi" . ◆ Oqmagan daryoning nomidir taqir. A. Oripov, „Yillar armoni“ .

2 sft. Giyoh oʻsmaydigan yoki deyarli oʻs-maydigan; yaydoq, yalangʻoch. Toʻgʻri, olti-yet-ti ysh1 ilgari bu joylar — Qarshi choʻli ta-qir yerdan farqi yoʻq edi. "Oʻzbekiston qoʻ-riklari".

3 sft. Oʻt-oʻlansiz, oʻt-oʻlani yerdan koʻ-rinmaydigan (oʻsmagan) darajada. ◆ Qoʻnishdagi taqir yalanglikda kuni bshshn toʻyib oʻptgan qoʻy-echkilar kavsh qaytarib yotibdi. S. Anor-boyev, „Oqsoy“ .

4 sft. Sochi, juni, tuki yoʻq; tuksiz. ◆ ..baʼzi oʻrtoqlarning aldamchshshgini koʻrgan-da, taqir dahanimga soqol chiqib ketishiga oz qoldi. "Mushtum" . ◆ Jamshid shundoq deraza tagida, taqir gilam ustida uxlab qoldi. Sh. Xolmirzayev, „Togʻlarga qor tushdi“ .

5 sft. koʻchma Hech narsa toʻshalmagan; yalangʻoch. ◆ Taqir yerda uxlamoq. yash Yoʻldosh aka taqir sholchaga, xuddi sakkiz qavat koʻrpacha-ga oʻtirganday, bamashshxotir yostanib oldi. H. Nazir, „Vasiyat“ .

6 rvsh. Sira, aslo; mutlaqo, butunlay. ◆ Bu ishdan taqir xabarim yoʻq. m [ ◆ Nodira:] Uy anjosharim, kiyimlarim koʻzimga taqir koʻ-rinmadi. Hamza, „Maysaraning ishi“ . ◆ -Koʻz tikib turgan yerlarimiz eski ariqdanki suv icholmaydi, yangi ariqdan taqir icholmaydi, yana azalgiday qaqrab yotaveradi, dedi Xasan soʻfi. M. Ismoiliy, Fargʻona t. o. ◆ Mum-kinmi, aytgin axir? Bu ish yaramas taqir. Q. Muhammadiy .

7 Sira qoldirmasdan, tozalab, qirtish-lab; tozalangan. ◆ Sochini taqir qirdirgan bir kishi sal jilmayib qarab turardi. S. Anor-boyev, „Oqsoy“ . ◆ U kishi [boy] shoʻrvani pishira-di, lekin moyini suzib ichadi, goʻshtini yeydi, menga taqir suyak bilan bir kosa jirsiz suv keltiradi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

8 shv. Chala tugʻilgan chaqaloqning terisi.

Taqiri chiqmoq Oʻt-oʻlani yeyilib tugab

boʻlgan. ◆ Mol oralab ketgan angʻizlarning al-laqachon taqiri chiqqan. N. Qobil, „Unutil-gan sohillar“ .

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ТАҚИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

taqir
1 геогр. такыр;
2 гладкий, голый, не имеющий ничего на поверхности; ◆ taqir choʻl голая степь; ◆ taqir poʻstak гладкая овчина (из которой вся шерсть вылезла); ◆ taqir uy голая комната; совершенно ничем не застланное помещение;
3 нареч. совсем, абсолютно, совершенно; ◆ bu gapdan taqir xabarim yoʻq я совершенно не знаю об этом; ◆ bu oshning taqir tuzi yoʻq в этой пище совсем нет соли; ◆ tap-taqir 1) совершенно гладкий или голый; 2) абсолютно лишённый (чего-л.).