tashimoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ta-shi-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TASHI— 'narsani bir joydan boshqa bir joyga olib bor—1. Toʻybeka ichkari bilan tashhariga yugurib, dasturxon yangilar, choy t a sh i r e d i (Abdulla Qodiriy). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli 'sirt' maʼnosini anglatuvchi tash otidan (ПДП, 427; Devon, III, 166; DS, 539) —u qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, III, 171; Devon, III, 282); keyinchalik oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga, soʻz oxi — ridagi u unlisi i unlisiga almashgan tash + u = tashu— > täshi—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Narsalarni bir yerdan ikkinchi yerga koʻtarib yoki transport vo-sitalariga ortib koʻchirmoq, eltmoq. ◆ Chelak-da suv tashimoq. Mashinada gʻisht tashimok-Non yemoqchi boʻlsang, oʻtin tashishdan erin-ma! Maqol . ■■ Toʻybeka ichkari bilan tash-kariga yugurib, dasturxon yangilar, choy ta-shir edi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar. ◆ Teva rak atrofda ketmon urayotgan, zambillab, qop-lab tuproq tashiyotgan qanchadan-qancha odamlar ham, xuddi Roʻzimatday, jadallab shilar edi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .
</a>lZU gg
2 Oʻzlashtirish, oʻziniki qilish maqsa-dida olib ketmoq. ◆ Nim a kursa, uyiga ta-shiydi. Tashib ketmoq. n ◆ Tomlari buzilib, yogʻochlari ham tashib ketilgan. Sh. Xolmir-zayev, „Yoʻllar, yoʻldoshlar“ .
3 koʻchma Oʻzi bilan olib, saqlab yurmoq. ◆ Vatanga sevgini oʻlguncha yuragida tashidi-mi, bu sevgini koʻksida saqlab uxlasin! Oybek, „Quyosh qoraymas“ . ◆ ..maqollar katta bir mazmunni tashib, yozuvchi niyatini aniq, qis-qa va taʼsirli usulda ifodalashni taʼmin etadi. "OʻTA" .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТАШИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Feʼl
[tahrirlash]tashimoq tashimoq
- Turkcha: taşımak
Ruscha ru
tashimoq
носить, переносить, таскать, перетаскивать; возить; вывозить; перевозить, транспортировать; ◆ gʻisht tashimoq носить (таскать) кирпичи; ◆ yukni orqalab tashimoq носить груз на спине; oʻtinni saroyga tashib qoʻymoq перенести дрова в сарай; ◆ avtomashinada koʻmir tashimoq возить (перевозить) уголь на автомашине; tashib keltirmoq приносить; привозить; tashib ketmoq уносить; увозить; ◆
- gap tashimoq сплетничать.