teshmoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]tesh-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TESH— ' biror narsa vositasida teshik hosil qil—'. Suv toʻgʻonni t ye sh i b oʻtibdi. Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli tä:sh- tarzida talaffuz qilingan (ЭСТЯ, III, 210); oʻsha davrlardayoq ä: unlisining choʻziqlik belgisi yoʻqol-gan va bu unli ye unlisiga almashgan (Devon, II, 146: te-shildi; DS, 555): tä:sh— > täsh— > tesh—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Parmalab, oʻyib, suqib, kuy-dirib yoki boshqa biror yoʻl bilan teshik hosil qilmoq. ◆ Tunukani mix bilan teshmoq. Taxtani choʻgʻ bilan teshmoq. Yogʻochni parma bilan teshmoq. Oʻq zirhni teshib oʻtolmabdi. Suv toʻgʻonni teshib oʻtibdi. Tomchi toshni teshar. Maqol . v ◆ Bu miltiqlar otilmaydi — oʻqdoni teshib qoʻyilgan. A. Qahhor, „Oltin yulduz“ . ◆ Mahallaning baʼzi bir oʻspirinlari pichoq bilan qopni yo yashikni teshar, choʻntak-lariga koʻrqa-pisa meva solardilar. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТЕШМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
teshmoq
пробивать, проделывать отверстие, продырявливать; tomchi toshni teshar посл. капля [за каплей] точит камень; ◆ tunukani mix bilan teshmoq пробивать (продырявливать) жесть гвоздём; oʻq taxtani teshib oʻtdi, ammo zerhni (или bronni) tesholmadi пуля пробила (насквозь) доску, но не могла пробить броню; ◆ yogʻochni parma bilan teshmoq сверлить дерево буравом.