toʻngʻich
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]toʻn-gʻich
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TOʻNGʻICH ' eng oldin tugʻilgan (farzand)'. Mohira-bonudan ikki oʻgʻil va ikki hiz dunyoga kelib, t oʻ n -gʻ i ch i Azizbek, .. toʻrtinchisi bizning Zaynab edi (Abdulla Qodiriy). Qadimgi turkiy tilda shunday maʼ-noni ton soʻzi anglatgan (Devon, III, 151); tongʻich sifati eski oʻzbek tilida ' eng oldin tugʻil—1 maʼnosini ang — latgan ton— feʼlidan —gʻuch qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlsa kerak; keyinchalik u unlisi i unlisiga almashgan: ton— + gʻuch = tongʻuch > tongʻich.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Eng katta (birinchi farzand haqida). ◆ Toʻngʻich bola. yash Mohirabonudan ikki oʻgʻil va ikki kiz dunyoga kelib, toʻngʻichi — Azimbek, undan keyingisi — Xushroʻy, uchinchi-si — Karimbek va toʻrtinchisi bizning Zaynab edi. A. Qodiriy, Oʻtgʻan kunlar.
2 koʻchma Eng birinchi, dastlabki. ◆ Chirchik daryosi boʻylarida kimyo va energetika sa-noatining toʻngʻich KopxoHaiiapu bunyod eti.1-di. Gazetadan. ◆ [Chevarkiz] Shutola Mirzachoʻl yerida yetishtirilgan hosilning toʻngʻich cha-nok^shridan olinganini bilarmikin? R. Fayziy, „Kishilarimiz qissasi“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТЎНҒИЧ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
toʻngʻich
1 первенец; ◆ toʻngʻich oʻgʻil сын-первенец; ◆ toʻngʻichim sakkizga kirdi моему первенцу (сыну или дочери) восемь лет;
2 перен. первый; // первенец; ◆ Xarkov traktor zavodi - birinchi besh yillikning toʻngʻichi Харьковский тракторный завод - первенец первой пятилетки; ◆ Bekobodda respublikamizning toʻngʻich metallurgiya zavodi qurildi в Беговате построен первый в нашей республике металлургический завод.