toʻqim
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
toʻ-qim
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Jazliqyoki egar ostita qoʻyi-ladigan, odatda kigizdan qilinadigan ot-ulov abzali. ◆ Kigiz toʻqim. Eshakka — toʻkim, odamga — libos. Maqol. m "Oqtoy"ning ustida eski olacha koʻrpachadan toʻkim, suyak Koshi uchib ketgan egar, qondaydir darvoza halkasi ilingan uzangi. H. Nazir, Soʻnmas chaqmokdar. ◆ Soqi darhol Sariq samanga yakka toʻqim solib, juganlab, minib chiqib ketdi. "Boʻtakoʻz" .
- Toʻqim urmoq 1) ot-ulovga toʻqim solmoq; toʻqimlamoq. ◆ Toyga toʻqim urmok; 2) koʻchma biror narsa oʻtkazib, minnatdor qilib yoki boshqa biror yoʻl bilan oʻziga tobe, qaram qilib olmoq. Yer — sizniki, deganimiz sizga toʻkim urganimiz boʻladimi hali ? A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.
2 shv. Tandir yoki oʻchoqning namat yoki matodan qilingan yopigʻi.
- Toʻqim tabiat Hech narsaning maʼnosi-ga, farqiga bormaydigan, didi yoʻq, did-siz, befarosat. Dunyoda eng azob tirikchilik — kalbi nursiz, shuursiz, toʻkim tabiat kishilar bilan birga ishlash va muloqotda boʻlishdir. N. Qobil, Unutilgan sohillar.
3 (3-sh. egalik qoʻshimchasi bilan) koʻchma Kiyinish va b. jihatdan qiyofasi. Qarasam, toʻkimi oʻzgargan: koshlarida oʻsma, koʻzlarida surma.. boʻynini doka bilan bogʻlab olibdi. "Nima qildi, tomogʻing ogʻridimi?" desam, "Eshik kisib oldi", deb xir-xir kuladi. A. Qahhor, Asarlar. Azimxoʻjayev katta koʻcha-ning ogʻzida tursa, toʻkimi boshkacharok bir juvon kelaverdi. Shuhrat, Jannat qidirgan-lar.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ТЎҚИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.