yetim
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
ye-tim
Aytilishi
Etimologiyasi
arab. — ota-onasiz, yetim, yakkayu yagona; noyob;
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
1. Otadan, onadan yoki har ikkovidan ajralgan. ◆ Yetim bola. Yetim qoʻzi. ◆ Ularning biri olti yashar, biri toʻrt yashar yetim nabiralari Unsinni sevadilar. Oybek, „Tanlangan asarlar.“ ◆ Hali ovqat yeyishga oʻrganmagan toʻrtta buzoq koʻzlari moʻltirab yetim qoladi-yu, achinmay boʻladimi? S.Anorboyev, „Oqsoy.“
2. koʻchma Tashlab qoʻyilgan, eʼtibor berilmaydigan, qaralmaydigan shaxs yoki narsaga nisbatan qoʻllanadi. ◆ Ayniqsa, bizning bechora moʻytan urugʻi — qoʻngʻirot elining shoʻrlik yetimi, bir shapaloq ursa ham, evaziga jon berib kelgan. A. Muxtor, „Qoraqalpoq qissasi“ .
- Tirik yetim Otasi yoki onasi yoki har ikkovi tomonidan tashlab ketilgan qarovsiz bola. ◆ Ugʻlingni tirik yetim qilma. Bolang tufayli har qancha ogʻirchilik boʻlsa, ustingga ol. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“ ◆ Istardikki, "etim", "tirik yetim" soʻzlari dunyoda yoʻq boʻlsa, faqatgina kitoblardagina qolsa. Gazetadan.
- Yetim qovurgʻa 'anat. Eng pastki juft qovurgʻa.
Sinonimlari
Antonimlari
ЕТИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
Ruscha ru
yetim
1 сирота; ◆ chin yetim круглый сирота; ◆ tirik yetim ребёнок, растущий без присмотра родителей; ◆ yetim bola ребёнок-сирота; ◆ yetim qoʻzi 1) осиротевший ягнёнок; 2) перен. сирота; ◆ yetim haqi уст. наследство, доставшееся несовершеннолетнему ребёнку после смерти его отца; ◆ yetim qolmoq осиротеть; ◆ yerga tushgan yetimniki посл. (букв. что упало на землю, принадлежит сироте) что с возу упало, то пропало;
2 фольк. слуга; служанка;◆
- yetim tobulgʻi бот. трехлопастная таволга; ◆ yetim qovurgʻa анат. ложное ребро.
yetim