yorliq
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]yor-liq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YORLIQ 'vakolat hujjati’, ’biror narsa haqida maʼlumot beruvchi hujjat’. ◆ Toʻraning xondan ikki yuz tanob yerga yorliq olgani bejiz emas Jumaniyoz Jabborov . Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ’xabar’ maʼnosini anglatgan yar otidan (ЭСТЯ, IV, 18) -lïgʻ qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 19), keyinroq gʻ undoshi q undoshiga almashgan (ПДП, 385; КРС, 235); oʻz — bek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: yar + lïgʻ = yarlïgʻ > yarlïq > yârliq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 tar. Biror amal, unvon, suyurgʻol va sh. k. berilganligi haqidagi rasmiy hujjat; farmon. ◆ Toʻraning xondan ikki yuz tanob yerga yorliq olgani bejiz emas. J. Sharipov, „Xorazm“ . Saroy bitikchisi —belbogʻiga qalamdon qistirgan, koʻk sama oʻragan yigit — Chingizning tojik tilida yozdirgan yorligʻini oʻqib eshittirdi. M. Osim, Oʻtror.
2 Biror sanoat mahsulotiga, uning nomi, miqdori, ishlab chiqarilgan joyi va sh. k. maʼlumotlar yozib, biriktirib, yopishtirib qoʻyilgan qogʻoz parchasi. Fabrika yorligʻi. Bagaj yorligʻi. n Yorligʻini oʻqisak, oʻzimizning koʻn-galantereya va sport buyumlari birlashmamiz mahsuloti ekan. "Saodat".
3 koʻchma Nomaʼqul, salbiy sifat; laqab, nom, "tamgʻa". ◆ Nigora tuhmat gaplarga ishonadi: Sherbek uning uchun bevafo, burdsiz.. Kim biladi deysiz, unga yana qanday yorliqlarni yopishtirdi ekan. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Yaqin paytlargacha bobolarimiz kurashi “millat-chi ” “vatan xoini ” degan yorliqlar niqobi os-tida talqin qilindi. "Fan va turmush" .
- Faxriy yorliq q. faxriy 2.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЁРЛИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.