глаз
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
глаз
Aytilishi
Etimologiyasi
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
глаз м, мн. глаза
1 koʻz; ◆ правый ~ oʻng koʻz;◆ чёрные ~а qop-qora koʻz(lar);
2 koʻz qarashi, qarash, boqish, nazar, nigoh, koʻz; ◆ встретиться ~ ами koʻzi koʻziga tushmoq; ◆ окинуть ~ами nazar tashlamoq, koʻz yugurtirmoq; ◆ провожать ~ами orqasidan qarab kuzatib qolmoq;
3 мн.◆ ~а koʻrish qobiliyati, koʻrish, koʻz; ◆ у него хорошие ~а uning koʻzi yaxshi (koʻradi), uning koʻzi oʻtkir; ◆ лишиться ~ koʻzi ojiz boʻlib qolmoq, koʻzdan qolmoq;
4 ед.◆ ~ какой i кого koʻz (koʻra bilish, fahmlash, farqlash qobiliyati); ◆ у него опытный ~ uning koʻzi pishgan (yani har narsani bir koʻrganda biladi); ◆ верный ~ adashmaydigan koʻz;
5 перен. ед. ◆ ~ разг. koʻz-quloq boʻlib turish, nazorat, qarov; ◆ тут нужен ~ да ~ bu joyda hamma vaqt koʻz-quloq boʻlib turish kerak; ◆ у семи нянек дитя без ~у посл. qoʻychivon koʻp boʻlsa, qoʻy harom oʻladi (букв. qarovchi yettita boʻlsa, bola qarovsiz qoladi, sansalor boʻladi); ◆ хозяйский ~ xoʻjalikka omillik, omilkorlik;◆
- в ~ах чъих 1) nazarida; fikricha; 2) то же, что ◆ на ~ах; в ~а говорить betiga aytmoq, toʻppa-toʻgʻrisini oʻziga aytmoq; ◆ дурной ~ yomon koʻz; ◆ хоть ~ выколи zim-ziyo, qop-qorongʻi, tim qorongʻi, hech narsa koʻrinmaydi; ◆ не попадаться на ~а кому koʻziga koʻrinmaslik, koʻzidan nariroqda boʻlish, yurish; ◆ отвести ~а кому koʻzini shamgʻalat qilmoq, chalgʻitmoq; ◆ не показывать ~ куда biror joyda koʻrinmaslik, kamnamo boʻlish; biror joyga bormay (kelmay) qoʻyish; ◆ закрывать ~а на что koʻz yummoq, oʻzini koʻrmaslikka solmoq; ◆ бросаться в ~а koʻzga tashlanmoq; ◆ смеяться в ~а bezrayib turib kulmoq, masxara, mazax qilmoq; ◆ попасться на ~а koʻrinib qolmoq, duch kelmoq, yoʻliqmoq, koʻzga chalinmoq; ◆ на ~ах чъих ili у кого koʻz oʻngida, koʻz oldida; ◆ за ~а orqasidan, oʻzi yoʻgʻida; ◆ за ~а доволъно разг. bas, yetadi; ortigʻi bilan yetadi; ◆ на ~ koʻz chama bilan, chamalab; ◆ ни в одном ~у sira, hech, aslo; ◆ с ~у на ~ yuzma-yuz, betma-bet; ◆ с пъяных ~ mastlik bilan, kayf bilan, mastlikda; не в бровъ, а (прямо)◆ в ~ xuddi oʻziga, boplab (aytmoq, gap qilmoq); ◆ куда ~а глядят bosh oqqan tomonga; смотреть на что чъими ◆ ~ами yot koʻz bilan qaramoq, oʻz mustaqil fikriga ega boʻlmaslik.
Sinonimlari
Antonimlari
Tarjimalari
глаз (glaz)