bostirmoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bos-tir-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Bosmoq 1-5, 7, 9-12, 16-17, 23-25 fl. ort. n.◆ Hujjatga muhr bostirmoq. Qoʻlyozmani mashinkada bostirmoq. Ariqlarning chetiga chim bostirmoq. m Koʻklam kelib, Oltinoy yerni bir oz yumshatib, pol oldiribdi, donni sepib, suv bostiribdi. "Oʻzbekiston qoʻriqlari".◆ Oshning sabzi-piyo-zini bostirib qoʻydi. H. Gʻulom, Toshkentliklar.◆ Maxsumov qoʻy soʻyib, goʻshtini tovoq-larga bostirib, shoʻrvasini kattakon ter-mosga solib keldi. M.M.Doʻst, Lolazor.◆ Chopo-nimga oʻranib, qalpogʻimni bostirib oldim. Sh. Xolmirzayev, Yoʻllar. Bostirib kelmoq 1) kuch, zoʻrlik bilan bosib kelmoq.◆ Zarifboy otini niqtab, Avazning ustiga bostirib keldi. S. Siyoyev, Avaz.◆ Uboyvachchaningustiga bostirib keldi-da, boltani koʻtardi. K. Yashin, Hamza; 2) bexosdan kelib qolmoq.
- ◆ Nega uyga bostirib kelasiz?! Keting.. "Yoshlik"; Bostirib kirmoq 1) kuch, zoʻrlik bilan bosib kirmoq, kirib kelmoq.◆ Ey, qan-daqa xotin bu, birovning uyiga bostirib kiradi? A. Qahhor, Mayiz yemagan xotin. ◆ Olomon yoniga qipchoq sipohilari kelib qoʻ-shilgandan keyin, Oʻrdaga bostirib kirdilar-da, Azizbekni ushlab ham oldilar. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.◆ ..ichkariga moʻr-malaxdek bir necha s apash yigit bostirib kirdi. "Yoshlik". 2) koʻchma chulgʻamoq, egallamoq.◆ Ayqash-uyqash qoʻrqinchli oʻylar miyasiga bostirib kiraverdi. A. Koʻchimov, Halqa. Bostirib bormoq Zoʻrlik bilan, ruxsatsiz kirib bormoq.◆ Biz hech kim-ningeriga bostiribbormadik. "Yoshlik".◆ - Men hali gʻalaba qozonib, dushman ustiga bostirib borishni istayman, — dedi Nizomiddin. Mirmuhsin, Meʼmor.
2 Zoʻrlik bilan boʻysundirmoq, tor-mor qilmoq; tinchlik oʻrnatmoq.◆ Xon qurolsiz xalqning qonini toʻkib, zoʻrlik bshshn isyonni bostirdi. J. Sharipov, Xorazm.
3 Ustidan ogʻir narsa bilan bosib koʻymoq.◆ Doʻppi yelimlangandan keyin, taxti yaxshi chiqsin deb, uni taxtakachga bostirib qoʻyadi, toʻgʻrimi? Shukrullo, Saylanma. ◆ Sochlarini naridan-beri oʻrab, qalpoq bilan bostirdi. Mirmuhsin, Meʼmor.
4 Qayirib tikmoq.◆ Dasturxonning cheti-ni bostirmoq.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БОСТИРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]OʻTIL
Feʼl
[tahrirlash]bostirmoq bostirmoq
Ruscha ru
bostirmoq
понуд. от bosmoq; ◆ barmoq bostirmoq заставлять приложить палец (вместо подписи); ◆ tosh bostirmoq придавливать (что-л.) камнем; ◆ tuxum bostirmoq посадить курицу на яйца; bostirib kirmoq ворваться (в дом, помещение и т. п.); bostirib chiqarmoq напечатать (напр. свою статью в газете, свою книгу в типографии и т. п.); ekinlarni bostirgan kishilar qonun boʻyicha jazoga tortiladi за потраву посевов виновные караются по закону; ◆ suvga bostirmoq затоплять (что-л.) водой; bostirib sugormoq поливать посевы путём сплошного затопления; ◆ qoʻzgʻolonni bostirmoq подавлять восстание; bostirib kelmoq 1) наступать; напирать; 2) нагрянуть; ◆ oyoqqa bostirmoq ставить на ноги, поднимать; oldin (или olgʻa)◆ bostirmoq двигать вперёд; улучшать; bostirib-bostirib подряд, без передышки.