chek

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chek

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

I

1 Davomli narsa yoki hodisalarning eng soʻnggi chegarasi, oxiri, nihoyasi, poyoni. ◆ Yoʻlning cheki. Cheki yoʻq dasht. Chek nuqta. Chek yoʻl. ◆ Oʻz yerining cheklariga bosib tikan.. Gʻ. Gʻulom

2 koʻchma Yoʻl qoʻyilishi mumkin boʻlgan chegara; meʼyor. ◆ Har narsaning cheki bor. Chekdan chiqmoq. Donolikning cheki yoʻq. Maqol ■■ ◆ Qurollanishga tezroq chek qoʻyish lozim. Gazetadan ◆ U dahshatli xayollarga chek qoʻyib, darhol institutga otlana boshladi. Gazetadan

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chek

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

II Forschadan — qozining hukmi, qarori.

1 Hissa, ulush. ◆ Oʻz chekini olmoq.

2 Zimma; majburiyat. ◆ Sizdan yashiradigan sir yoʻq, toʻyning noni mening chekimga tushgan edi. N. Safarov, „Olovli izlar“ ◆ Shu yillarda onaning holidan xabar olish Tojixon opalarning chekiga tushgan. A. Nurmurodov, „Urush bevalari“ .

3 Taqsir, qismat, peshona. ◆ Chekingga tushsa, chekchayma. Maqol .

Chek tashlamoq Qurʼa tashlamoq, qurʼa tashlab baxt sinamoq, oʻz chekiga tushganini aniqlamoq.

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chek

Etimologiyasi

III Inglizcha cheque < Forschadan - pul muomalasiga doir hujjat, shartnoma; veksel

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 ml. Maʼlum yuridik shaxsning joriy hisob raqamidan muayyan miqsordagi pulni berish yoki oʻtkazish haqidagi yozma farmoyishdan iborat maxsus hujjat. ◆ Chek bilan pul olmoq.

2 Kassa tomonidan beriladigan, tovar uchun toʻlangan summa koʻrsatilgan talon, shuningdek, toʻlanishi lozim boʻlgan summa koʻrsatilgan va kassaga takdim etiladigan kvitansiya. ◆ Sotuvchining qoʻli-qoʻliga tegmas, chek olib, odamlarga sut, kefir berardi. Mirmuhsin, „Ildizlar va yaproqlar“ .

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chek

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

IV

1 q.x. Sholi ekish uchun tekislanib, marzalar bilan ajratilgan yer, dala uchastkasi. ◆ Shahardan chiqib, katta-kichik qishloqlarni, mayda-yirik cheklarni kesib oʻtgan chang-tuproq yoʻlda.. Hoji xola yoshgina juvon bilan.. boradi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“

2 Shaxsiy uy-joy qurish uchun ajratilgan yer maydoni va shu yerga qurilgan uy-joyning oʻzi.

Antonimlari

ЧЕК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

chek (koʻplik cheklar)

Ruscha _ru

chek I
прям. и перен. граница, предел; ◆ ~i yoʻq 1) нет границ; нет предела; конца-краю нет; 2) безграничный, беспредельный; ◆ xursandligimning ~i yoʻq я безгранично рад; нет границ моей радости; ◆ ~ qoʻymoq ограничивать, ставить предел; ставить ограничения; положить конец.

chek II
фин. чек; ◆ ~ bilan pul olmoq получать деньги по чеку

chek III
жребий; судьба; доля; ◆ ~ tashlamoq бросать жребий; ◆ ~ menga chiqdi жребий пал на меня; ◆ ~im shunga tushibdi или ◆  ~imga shu tushibdi 1) на мою долю выпало это; 2) перен. моей суженой оказалась она; он оказался моим суженым; ◆ ~ingga tushsa chekchayma посл. коль выпало тебе на долю - не хлопай глазами.

chek IV
земельный надел, земельный участок; поле, отделённое от других полей невысоким земляным валиком.