durbin
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]dur-bin
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]DURBIN Asli 'uzoq ' maʼnosini anglatadigan dur I sifatiga (ТжРС, 140) 'koʻr-' maʼnosini anglatadigan didan feʼlining (ТжРС,128) bin hozirgi zamon asosini (ТжРС, 71) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'uzoqni koʻradigan' maʼnosini anglatadi (ТжРС, 140: durbin 1G):, shu maʼno asosida 'uzoqni yaqin va yirik qilib koʻrsatadigan asbob' maʼnosini anglatadigan ot yuzaga kelgan (ТжРС, 140: durbin I); oʻzbek tiliga ot maʼnosi bilan olingan (OʻTIL, I, 240).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
f. jjj — uzoq + — koʻruvchi
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Uzoqni yaqin va katta qilib koʻrsatadigan, uzoqdagi narsalarni koʻrish va kuzatish uchun xizmat qiladigan asbob; binokl. ◆ Komandir durbinni koʻziga tutib, har tomonga qaradi. S. Ayniy, „Qullar“ . ◆ Nizomiddin gʻilof ichidan durbin olib, daraxtni koʻzdan kechira boshladi. N. Safarov, „Olovli izlar“ .
2 koʻchma Zehn, akd-idrok. Komiljon — ◆ shishi odam, agronom. Uning durbini siz bshshn biz koʻrolmagan narsshshrni koʻrishi mumkin. I. Ra\im, „Ixlos“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДУРБИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.