oʻgʻit
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]oʻ-gʻit
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Yerning kuchini, hosildorligini orttirish uchun solinadigan, tarkibida oʻsimliklar uchun zarur oziq elementlar boʻlgan moddalar. ◆ Mineral oʻgʻit. n ◆ Dehqon-lar boʻrondan soʻng gʻoʻzalarni diqqat bilan koʻzdan kechirdilar-u, darhol oʻgʻit solib, kultivatsiya qilib, sugʻorish lozim, degan qarorga keldilar. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ . ◆ Paxta uchun hammasi ham zarur.. oʻgʻit ham zarur. Uygʻun, „Navbahor“ .
- Mahalliy oʻgʻit Goʻng va chiqindilardan iborat oʻgʻit. ◆ ..chollarning kuchi bilan kecha-lari mahalliy oʻgʻit toʻplatib, dalaga ta-shib turdilar. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .
- Yuragida oʻgʻiti bor kam qoʻll. Gʻayrat-shijoatli, ishchan odam haqida. ◆ Yuragida oʻgʻiti bor yigit. tya Yuragingda Oʻrinboy otaning oʻgʻiti bor-da! Oybek, „Quyosh qoray-mas“ .
- O'g'itlar - o'simliklarning oziqlanishi uchun, tuproq xossalarini yaxshilash uchun, hosildorlikni oshirish uchun ishlatiladigan moddalar. Tarkibi jihatidan: mineral, organikaviy, organomineral, bakterial o'g'itlar bo'ladi[1].
azotli o'g'itlar - asosiy oziq moddasi sifatida o'simlik o'zlashtira oladigan azot birikmalari bo'lgan o'g'it.
bakterial o'g'itlar - o'simliklar uchun foydali tuproq mikroorganizmlari bo'lgan o'g'itlar.
borli o'g'itlar - bor birikmasiga ega bo'lgan mikroo'g'it.
guminli o'g'itlar - organomineralli o'g'itlar.
kaliyli o'g'itlar - asosiy oziq moddasi kaliy birikmalaridan tashkil topgan o'g'itlar.
kobaltli o'g'itlar - kobalt birikmalari (ko'pincha sulfatlari yoki xlorid-lari)dan tashkil topgan mikroo'g'itlar.
kompleks o'g'itlar - bir necha oziq elementlariga ega bo'lgan o'g'itlar.
konsentrlangan o'g'itlar - oziq elementlari konsentratsiyasi yuqori bo'lgan o'g'itlar.
marganesli o'g'itlar - marganes tutuvchi, asosan superfosfatlar marganes sulfat qo'shimchasi bo'lgan o'g'itlar.
mineral o'g'itlar - oziq moddalar sifatida noorganikaviy birikmalar, masalan, tuzlardan tashkil topgan o'g'itlar.
molibdenli o'g'itlar - tarkibida molibden bo'lgan mikroo'g'it bo’lib, asosan ammoniy molibdat ko'rinishida superfosfatlarga qo'shib ishlatiladi.
organikaviy o'g'itlar - kelib chiqishi o'simlik va hayvonlardan iborat boigan, o'simliklar o'zlashtira oladigan organikaviy birikmalardan iborat o'g'itlar.
organo-mineralli o'g'itlar - asosiy oziq moddasi organikaviy birikmalar shaklida mineral komponentlar bilan bog'langan o'g'itlardir.
ohakli o'g'itlar - asosan kalsiy va magniy karbonatlardan iborat tuproq kislotaliligini yo'qotuvchi o'g'itlar.
ruxli o'g'itlar - rux birikmasiga ega bo'lgan mikroo'g'it bo’lib, asosan rux sulfati qo'shilgan ammofosdan iborat bo'ladi.
suyuq-kompleksli o'g'itlar - o'g'it sifatida ishlatiladigan bir necha oziq komponentlardan tashkil topgan suyuq aralashma.
temirli o'g'itlar - tarkibida temir elementi tutgan mikroo'g'itlar.
fosforli o'g'itlar - asosiy oziq moddasi, fosforning suvda eruvchan birikmalaridan tashkil topgan o'g'itlar.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЎҒИТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
oʻgʻit
1 удобрение; ◆ mineral oʻgʻitlar минеральные удобрения; ◆ mahalliy oʻgʻitlar местные удобрения; ◆ oʻgʻit seyalkasi туковая сеялка; ◆ oʻgʻit bermoq 1) удобрять; 2) перен. ободрять, подбадривать (кого-л.);
2 всё, что служит для ускорения процесса брожения (напр. при изготовлении местного вина - мусалласа); закваска;
3 перен. задор, энергия; ◆ uning yuragida oʻgʻiti bor у него есть задор; он энергичен.
Adabiyotlar ro’yxati
[tahrirlash]- ↑ N.Sh.Kattayev, G.A.Ixtiyarova vа bosh. Kimyo texnologiyasi Darslik.O’zbekiston nashriyoti. 2012 .400b. ISBN 978-9943-391-36-9