obba
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ob-ba
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]OBBA hayratlanishni ifodalovchi undov soʻz. O b-b a hizim, imtihonni topshirib keldim degin! Bu UnDov soʻz qadimgi turkiy tildagi 'alhazar' maʼnosini ifodalovchi aba undov soʻzidan (ДС, 1: aba V) maʼno ta-raqqiyoti bilan yuzaga kelgan (Bunda u undalma vazifa — sidagi ot oldida keladi). Oʻzbek tilida bu soʻz tarkibi — dagi undosh qatlangan (shu usul bilan maʼno kuchayti-rilgan), soʻz boshlanishidagi a unlisi â unlisiga, ik — kinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga almashgan: aba > âbbä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]und. s. 1 Hayrat, taajjub bildiradi. ◆ -Obba, bobojon-ey, — deyman quvonch-dan entikib, — zap qutulib kepsiz-da? X. Toʻxtaboyev, Shirin qovunlar mamlakati.
2 Achinish, nafratni bildiradi. ◆ -Obba, — deya koʻngshdan oʻtkazdi Qoraboyev. — Tuf-lamasdan artsa ham goʻrga edi. S. Ahmad, „Asarlar“ . ◆ -Obba iblis-ey, — dedi ustozim uf tortib, — obba laʼnati-yey, bu kecha yana uxlamabdi. X. Toʻxtaboyev, „Shirin qovunlar mamlakati“ .
3 Zorlanish, norozilikni ifodalaydi. ◆ Obba.. Jaynaqboy, bizning kampirning tobi qochibdi. N. Safarov, „Uygʻonish“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ОББА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.