yegulik
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ye-gu-lik
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YEGULIK 'isteʼmol qilishga moʻljallangan’. Xal— tamga ye g u l i k narsa soldim—u, yoʻlga tushdim. Bu sifat qadimgi turkiy tildagi 'ovqat’ maʼnosini ang— latgan yegü soʻzidan (ДС, 253) -lik qoʻshimchasi bilan yasadgan; yegü soʻzi ’isteʼmol qil-’ maʼnosini angla — tuvchi ye- feʼlining -gü sifatdosh qoʻshimchasini olgan shakliga teng; oʻzbek tilida ü unlisining yumshoqlik belgisi ioʻqolgan: (ye— + gü = yegü) + lik = yegülik > yegulik.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Yeyiladigan, ovqat uchun isteʼmol qilinadigan narsa; oziq-ovqat. ◆ Ziyofatlarga borganda-ku, yoniga oʻtirib olib, tarelkasiga yegulik toʻldirish bilan band boʻlardingiz. M. Hazratqulov, „Jurʼat“ . ◆ Das-turxonni yoz! Yegulik narsang bormi? Choʻlpon, „Kecha va kunduz“ .
2 Oʻz ehtiyoji uchun ekilgan yoki ajra-tilgan narsa, oziq-ovqat haqida. ◆ Yegulik qovun. Yegulik un. m Qolgani — ◆ bola-chaqamga yegulik. Jamoa tekshirib koʻrgan. Botiralidan soʻrang! H. Gʻulom, „Mashʼal“ . ◆ Shunda Binoiy yodaki bir ruboiy aytib, yegulik gʻallasi yoʻqligini, kiyay desa, gʻallaning qopi ham topilmasligini aytdi. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ .
3 Yeyish uchun kerakli, yeyishga yetarli. ◆ Bu yil yaxshi meva qilmadi-yu, har qalay yegulik topiladi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЕГУЛИК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
yegulik
1 съестное, еда, снедь; ◆ yegulik ovqat съестные припасы; u yegulshini yeb, ichguligini ichib yuribdi он ни в чём не нуждается; он живёт безбедно, в достатке; он живёт припеваючи;
2 то что предназначено для себя, для пропитания; ◆ yegulik un мука, припасённая для себя, для пропитания; ◆ yegulikka ekilgan qovun дыни, посаженные для себя, для своих нужд (не для реализации).