себя
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
се-бя
Aytilishi
Etimologiyasi
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
себя мест. возвр. дат. i предл. себе, тв. собою и собой, предл. о себе
1 oʻzlik olmoshi oʻrnida kelib, ish-ha rakatning bajaruvchiga taalluqliligini bildiradi; знать (самого )◆ ~ oʻzini bilmoq; oʻzining nima (kim) ekanligini anglamoq; самому себе oʻz-oʻziga; oʻziga oʻzi; ◆ каждый отвечает за ~ har kim oʻzi uchun javob beradi; испытать на что-л. oʻz boshidan kechirib (sinab) koʻrmoq, tatib koʻr moq; ◆ посмотреть на ~ в зеркало oʻzi n i oynada (oynaga qa rab, oynaga solib) koʻrmoq; быть уверенным в себе oʻziga ishonmoq; оставить себе что-н. oʻziga (oʻzi uchun) olib qol moq (qoldirmoq); представить себе tasavvur qilmoq, oʻy lamoq, xayoliga keltirmoq; думать о себе oʻzini oʻylamoq; взять с соббй oʻzi bilan birga olib ketmoq (kelmoq); дочку он захватил с собой u qizini oʻzi bilan olib ketdi; ◆ выйти из ~ gʻazablanmoq; быть довольным собой oʻzi oʻzidan xursand boʻlmoq; ◆ показать ~ oʻzini koʻrsatmoq; говорить о себе oʻzi haqida gapirmoq;
2 тв. собою oʻzi, rangi-roʻyi, afti-angori; она хороша собою oʻzi (afti-angori) tuzukkina; ◆ у ~ (дома ) oʻz uyida;◆ он у ~ u oʻz xonasida (ish kabinetida); к себе 1 ) oʻz uyiga, oldiga, huzuriga; пригласить к себе oʻz uyiga taklif qilmoq; huzuriga chaqirmoq.; 2 ) oʻziga, oʻzi tomonga, oʻz tomoniga tortib; дверь отворяется к себе eshik (oʻz tomoniga) tortib ochiladi; ◆ от ~ 1 ) oʻzidan, oʻz tomonidan, oʻz nomidan; 2 ) narigi tomonga itarib; ◆ дверь отворяется от ~ eshik narigi tomonga (itarib) ochiladi; ◆ на ~ 1 ) oʻziga, oʻz ustiga, zimmasiga, boʻyniga; ◆ взять вину на ~ aybni oʻz ustiga olmoq; 2 ) то же, что к себе 2; по себе 1 ) oʻz didi bilan; oʻziga munosib (mos) qil i b, kuchiga yarasha; он избрал профессию не по себе u oʻziga mos (muvofiq.) ish tanlamabdi; 2 ) oʻzi haqida (oʻzidan keyin); оставить по себе добрую память oʻzi ha 179? ida (oʻzidan keyin) yaxshi xotira qoldirmoq; ◆ про ~ 1 ) разг. oʻzicha, ichida, kunglida; ◆ он подумал про ~ u oʻzicha (ichida, kunglida)... deb uyladi; 2 ) sekin, eshitilmaydigan qilib; ◆ вздохнуть про ~ sekin xoʻrsinib qoʻymoq; быть самим собой oʻzini tabiiy (qanday boʻlsa, shunday) tutmoq; ◆ уйти в ~ oʻy-xayolga botmoq; oʻylab dunyoni unutmoq; принять (взять )◆ на ~ что oʻziga (oʻz ustiga, zimmasiga, boʻyniga) olmoq; ◆ принять на ~ всю вину hamma aybni oʻz ustiga olmoq◆
- принять на ~ обязательство oʻz ustiga majburiyat qabul qilmoq , не в себе разг. es-hushi joyida emas, esi o gʻi b qolgan; ◆ он не в ~ от радости u oʻzida yoʻq (gʻoyat) hur sand; uning quvonchi ichiga sigʻmaydi; не по себе кому 1 ) tobi aynigan, tobi qochgan, behuzur, mazasi yoʻq; мне что-то не по себе bir oz behuzur boʻlib turibman; mazam y oʻ qroq; 2 ) allanechuk, noqulay; ему стало не по себе от этих слов bu soʻzlardan u allanechuk boʻlib ketdi; ◆ привести в ~ кого-л. hushiga keltirmoq, hushiga keltirib qoʻ ymoq; себе на уме разг. ayyor, quv, pismiq.