yiqilmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yi-qil-moq

Etimologiyasi

YIQIL- q. yiq—
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Tik holatini yoʻqotib, yer tomon tushmoq; qulamoq. ◆ Koʻkka boqqan yiqilar. Maqol . m Said Jalolxon oʻrnidan turgan edi, gandiraklab yiqi/idu. A. Qahhor, Bashorat. ◆ Isfandiyorxon.. Avazning betiga shapaloq tortib yubordi. Avaz gandirakla-di-yu, yiqilmadi. S.Siyoyev, „Avaz“ . ◆ Koʻchada.. gursillab devorlar yiqiladi, sharaqlab da-raxtlar qulaydi. A. Qahhor, „Bashorat“ .

2 Tepadagi joyidan pastga tomon qula-moq. ◆ Daraxtdan yiqilmoq. Tomdan yiqshshoq. m ◆ Chavandozlardan biri marraga yaqin qolgan-da, otdan yiqilib tushdi. K. Yashin, „Hamza“ .

3 Kurashda yengilmoq, magʻlubiyatga uchra-moq. ◆ Yiqitgan mard emas, yiqilganni tur-gʻizib qoʻygan mard. Maqol . ◆ Yiqilgan kurashga toʻymas. Maqol .

4 koʻchma Imtihonda yomon baho olmoq, sinovdan oʻtolmay qolmoq. [◆ Nigora\ Toshkent-ga oʻqishga kelgan ekan, kimyodan topshira ol-may yiqilibdi. M. Qoriyev, „Oydin kechalar“ .

5 koʻchma Hokimiyatdan mahrum boʻlmoq, ajralmoq; agʻdarilmoq; yoʻq qilinmoq. ◆ Mus-tabid hokimiyat yiqildi.

Antonimlari

ЙИҚИЛМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

yiqilmoq yiqilmoq

• Turkcha: düşmek

Ruscha _ru

yiqilmoq
1 падать, сваливаться (откуда-л., с чего-л.); bola yiqildi ребёнок упал; polvon kurashda yiqildi борец потерпел поражение в борьбе; yiqilgan kurashga toʻymas посл. упавший (побежденный) не насытится борьбой;
2 обрушиваться; yer qimirlashidan bir necha uylar yiqildi от землетрясения обрушилось несколько домов;
3 перен. провалиться, срезаться (на экзамене); student fizikadan yiqildi студент провалился по физике.