Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yo-vuz

Aytilishi

Etimologiyasi

YOVUZ ’shafqatsiz’. Endi yo v u z ajdar biz— larni yutar ("Nigor va Zamon"). Bu sifat qadimgi turkiy tildagi 'shafqatsizlik qil-’ maʼnosini ang — latgan yab— feʼlining yav— shaklidan — (u)z qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 48; DS, 250; ПДП, 382); oʻzbek

tilida a unlisi â unlisiga almashgan: yab > yav- + uz

p= yavuz > yâvuz.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Oʻta ketgan yirtqich; ashaddiy. ◆ Endi yovuz ajdar bizlarni yutar. "Nigor va Zamon". ◆ Qilichdan oʻtkazamiz, ot qoʻyib, yovuz yovni. Habibiy, „Devon.“

2. koʻchma Dushman, yov. ◆ Elmurod hayron boʻlib soʻradi: Iy-ye. Hali sizni birov oʻldirmoqchi ham boʻlganmi? Qanday yovuz ekan u? P. Tursun, „Oʻqituvchi.“ ◆ Yetib keldi yovuzlar, Odamlarni osdilar. Uygʻun.

Yovuz niyat Yomon maqsad. ◆ Kim biladi, ularning yuragida qanday yovuz niyatlari bor. Shuhrat, „Shinelli yillar.“ ◆ Dushman yovuz niyatiga yeta olmadi. N. Safarov, „Olovli izlar.“

Sinonimlari

Antonimlari

ЁВУЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

yovuz

Ruscha _ru

yovon
1 злой, злобный, ярый, злейший; ◆ yovuz niyat злой умысел; ◆ yovuz igʻvolar злые сплетни; ◆ yovuz dushman злейший враг;
2 злодейский; жестокий.