boʻshashmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

boʻ-shash-moq

Etimologiyasi

BOʻSHASH- 'biroz boʻsha-’. Yer yetilib, ancha b oʻ -sh a sh i b h o l i b d i. Bu soʻz boshä- feʼliga ’biroz’ maʼnosini ifodalovchi -sh qoʻshimchasini qoʻshib hosil

qilingan: boshä- + sh = boshäsh-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

I Boʻshamoq I fl. birg. n. ◆ Kuzda bolalar dala ishlaridan boʻshashsa, maktabni ochib yuborish niyatida edi. M. Ismoiliy, Fargʻona t. o.

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

boʻ-shash-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

II 1 Yumshoq boʻlib qolmoq, yumsharmoq.◆  Yer yetilib, ancha boʻshashib qolibdi.

2 Tarangligini yoki mustahkamligini yoʻqotmoq, solqilanib qolmoq.◆  Stullarning oyoqlari boʻshashib qolibdi. Tormoz boʻshashib qolibdi. Tishlarim boʻshashibdi. sht◆  Koʻzoynak oshiq-moshigʻi koʻpincha boʻshashib qoladi, shunda uning boltini mahkam burab qoʻying. Gazetadan.

3 Kuchi kesilib, pasaymoq, qaytmoq. ◆ Shamol boʻshashdi. Sovuq boʻshashdi. m Issiq birmuncha boʻshashgandek tuyulsa ham, dimlik zaptida edi. M. Ismoiliy, Fargʻona t. o. ◆ Muqaddam kuchli edi. Uzoq olishdi. Keyin birdan boʻshashdi-yu, jimib qoldi. Oʻ. Hoshimov, Qalbingga quloq sol.

4 Madori qurimoq, jismonan zaif-lashmoq; shalpaymoq.◆  Adolat boʻshashdi. Indamay, holsizlik bilan stulga oʻtirdi. S. Zunnunova, Olov.◆  Tamom boʻshashib, darmoni qurigancha, devorga suyanib qoldi. "Yoshlik". ◆ Oyoqlarim boʻshashib, titrab ketdim. Oʻ. Us-monov, Sirli sohil.

</a>Boʻgʻini boʻshashmoq q. boʻgʻin 1.

5 koʻchma Hovuridan tushmoq, gapidan, niyatidan qaytmoq, boʻsh kela boshlamoq; hafsalasi pir boʻlmoq.◆  Oftob oyim erining keyingi soʻzi bilan anchagina boʻshashdi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.◆  Zumrad avvshshga yengil qarshilik qilgan boʻldi, soʻng begona erkakning ogʻushi ham issiq boʻlishini sezib.. boʻshashdi. S. Siyoyev, Otliq ayol.◆  Tamannoning tarvuzi qoʻltigʻidan tushib, boʻshashdi. Mirmuhsin, Qahramonnoma.

6 Boʻsh qoʻyilganligi natijasida susayib ketmoq.◆  Intizom boʻshashmasin. Ish boʻshash-masin. Talabchanlik boʻshashmasin. yat◆  Iiiar-ni boʻshashtirib yuboribsiz. E. Samandarov, Daryosini yoʻqotgan sohil.

Antonimlari

БЎШАШМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

boʻshashmoq boʻshashmoq

OʻTIL

Ruscha _ru

boʻshashmoq I
совм. от boʻshamoq I 2.

boʻshashmoq II
1 ослабевать; расслабляться; смягчаться; sovuq boʻshashdi мороз смягчился; tasma boʻshashdi ремень ослабел; oyoqlarim boʻshashib ketdi ноги у меня подкосились;
2 раскисать, расклеиваться, разомлеть; расстроиться; ◆ issiqdan boʻshashmoq раскиснуть от жары; boʻshashma! не сдавайся, держись!;
3 расшататься (напр. о столе, стуле и т. п.);
4 расшататься, разладиться, прийти в упадок; intizom boʻshashib ketdi дисциплина расшаталась;
5 начать сдавать позиции; терять уверенность; boʻshashgan ovoz bilan gapirmoq говорить неуверенным голосом.