yashil

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ya-shil

Etimologiyasi

YASHIL ’barg rangidagi’. Chap tomonda — tog etaklari, oʻng tomonda — ya sh i l paxtazor, oʻrtada — qishloq (Ibroqim Raqim). Bu sifat qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, ’barg rangiga ega boʻl-’ maʼnosini anglatgan ya:sh- feʼlidan -(ï)l qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 164), keyinroq a: unlisining choʻziqlik belgisi yoʻqolgan (ПДП, 386; Devon, III, 26; DS, 246); oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: ya:sh- + ïl = ya:shïl > yashïl > yäshil.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Sariq bilan koʻk rang oʻrta-ligidagi, barg yoki maysa rangiga ega boʻlgan rang. ◆ Yashil bargli oʻsimliklar. Yashil parda. Yashil boʻyoq. yash ◆ Chap tomonda togʻ etaklari, oʻng tomonda yashil paxtazor, oʻrtada qishloq. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . ◆ Boshidagi yashil roʻmoli qorachadan kelgan yuzini boʻgʻibroq qoʻygan boʻlsa ham, oʻziga xoʻp yarashgan.. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Erkin qushlar daraxtlarning quyuq yashili ichidan jonli naylarini tinlikka quyardi. Oybek, „Navoiy“ .

2 Yashil rangli yosh maysalar va oʻsim-liklar bilan qoplangan. ◆ Yashil vodiy. Yashil dala. Yashil qirlar. m ◆ Oʻngroqda, yashil tepa ustida qoʻylar, qoʻzilar, echkilar oʻtlab yuribdi. \. Gʻulom, „Mashʼal“ .

Antonimlari

ЯШИЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Sifat

yashil

Tillarda

rang

• Inglizcha: green
• Turkcha: yeşil
• Ozarbayjoncha: yaşıl
• Gagauzcha: eşil
• Niderlandcha: groen
• Olmoncha: Grün
• Portugalcha: verde
• Ruscha: зелёный
• Chuvashcha: симӗс

Ruscha _ru

yashil
зелёный; // зелень; ◆ yashil rang movut сукно зелёногоцвета; ◆ yashil nur зелёный луч; ◆ yashil dala зелёное поле; ◆ yashil daraxtlarda qushlar sayray boshladi на зелёных деревьях запели птицы; ◆ yashil boʻlib koʻrinmoq зеленеть.