до

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

до

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

до I предлог с р.
1 -gacha]], -ga]] qadar, -га dovur; от Хивы до Ташкента Xivadan Toshkentgacha; до лета yozgacha, yozga qadar; от Пушкина до Горъкого Pushkindan Gorʼkiygacha; Pushkindan (tortib) to Gorʼkiyga qadar;
2 to... -gacha]],... -guncha]]; to... -га qadar; до полной победы toʻliq gʻalabaga erishguncha; кричать до хрипоты ovoz boʻgʻilguncha baqirmoq; до чего он глуп! naqadar ahmoq!;
3 ...-gacha]] boʻlgan, chegarasidagi; дети до шестнадцати лет oʻn olti yoshga yetmagan (oʻn olti yoshgacha boʻlgan) bolalar;
4 ...-gacha]], ...-ga]] qadar... -dan]] oldin, burun, avval, ilgari; до войны urushdan oldin; до моего отьезда men joʻnamasimdan; до его приезда u kelguncha, u kelmasdan;
5 -ta]], -tacha]], -ga]] qadar, taxminan, chamasi; qariyb; жара доходила до сорока градусов issiq qirq darajaga yetdi; зал вмещает до двухсот человек zalga ikki yuz chamasi odam sigʻadi;
6 biror kimsaga, narsaga taalluqlilikni, tegishlilikni bildiradi; дотронуться до лба peshanasiga tegmoq, peshanasini ushlab koʻrmoq; мне не до шуток men hazillashay deb turganim yoʻq (oʻzimning hazilim chiqib turibdi); мне не до вас mening sizdan boshqa tashvishim ham bor (tashvishim ortib yotibdi);
7 batamom toʻla, toʻliq, toʻla-toʻkis; до копейки bir tiyinini ham qoldirmay, batamom; до капли bir tomchi ham qoldirmay, batamom; от мала до велика yoshu qari, barcha;* до свидания xayr; koʻrishguncha xayr; до завтра ertagacha xayr.
до II с нескл. муз. do (musiqiy gammaning birinchi notasi).

до- '''приставка
1 tugallangan maʼno bildiruvchi fel yasaydi, mas., добежатъ, дописатъ, долететъ, докупитъ;
2 salbiy natijaga borib yetgan ish-harakatni ifodalovchn fel yasaydi, mas., доиграться, добегаться;
3 biror payt, voqea-hodisa va shu kabilardan oldingi maʼnoni ifodalovchi sifat yasaydi, mas., довоенный, дошколъный.