слово
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
сло-во
Aytilishi
Etimologiyasi
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
- односложное ~о bir boʻ gʻinli soʻz; ◆ многозначное ~о koʻp manoli soʻz; ◆ иностранное ~о chet soʻz; ◆ значение ~а soʻzning manosi; ◆ место ~а в предложении soʻzning gapdagi oʻrni;
2 толъко ед. til, soʻz, nutq; ◆ любить родное ~о ona tilini sevmoq; ◆ кулътура ~а soʻz (nutq) madaniyati;
3 soʻz, gap; ◆ пустые ~а bekorchi (behuda) gaplar, quruq gap; ◆ ласковое ~о shirin soʻz; ◆ ни ~а не говоря bir ogʻiz soʻz aytmay, churq etmay, indamay, ogʻiz ochmay; ◆ ни ~ом не упомянул bir ogʻiz ham tilga olmadi, aytib (toʻxtalib, eslatib) oʻtmadi; у ◆ него ~о расходиться с делами uning gapi boshqa, ishi boshqa; uning soʻzi bilan ishi bir emas; словами делу не поможешь (quruq) gap bilan ishga yordam berib boʻlmaydi; ◆ из него ~а не выжмешь (не вытянешь ) ili◆ от него ~а не добъёшься uni gapirtirib boʻlmaydi, undan bir ogʻiz gap ololmaysan; ◆ не даёт сказать ни ~а bir ogʻiz ham gapirtirmaydi, gapirgani qoʻymaydi; ◆ ~о не стрела, а ранит пуще стрелы посл. soʻz oʻq emas, lekin oʻqdan battar yaralaydi; ◆ ~о не воробей, вылетит - не поймаешь посл. aytilgan soʻz - otilgan oʻq; ◆ ~о - серебро, молчание - золото посл. soʻz - nuqra, sukut - oltin;
4 soʻz, gap, fikr, mulohaza; buyruq, amr; ◆ это моё последнее ~о bu mening oxirgi (qatiy) gapim, boshqa gap yoʻq; к его словам прислушиваются uning gapiga quloq solishadi;
5 vaʼda, soʻz (gap), lafz; ◆ он человек ~а u aytdimi - qiladi, u gapining (vaʼdasining) ustidan chiqad i , vaʼdasida turadi; ◆ взять ~о кого-л. soʻzini (vadasinn) olmoq; ◆ дать ~о кому-л. soʻz (vaʼda) bermoq; ◆ дать себе ~о ...deb ont ichmoq; ◆ нарушить ~о soʻzini (vadasini) buzmoq, soʻzining (vaʼdasining) ustidan chiqmas lik; ◆ быть хозяином своего ~а oʻz soʻziga x oʻ jayin boʻlmoq, gapining (vaʼdasining) ustidan chiqmoq;
6 soʻz, nutq; ◆ приветственное ~о tabrik soʻzi; ◆ вступителъное ~о kirish soʻzi; ◆ свобода ~а soʻz erkinligi; ◆ лишить ~а gapirish (soʻzlash) h uquqidan mahrum etmoq; ◆ предоставить ~о для доклада doklad uchun soʻz bermoq;
7 уст. лит. qissa, hikoya, noma ; «Слово о полку Игореве» "Igor jangnomasi";
8 мн. слова soʻz, sheʼr, tekst (ashulada, kuyda); романс на слова Пушкина Pushkin soʻziga (sheriga) yozilgan romans; ◆ новое ~о в чём yutuq, yangilik; ◆ новое ~о в технике texnikadagi yangilik; ◆ последнее ~о eng soʻnggi yangilik (yutuq); ◆ этот автомобиль - последнее ~о автомобилестроения bu avtomobil - avtomobilsozlikdagi eng soʻnggi yutuq; ◆ по последнему ~у техники texnikaning eng soʻnggi yutugʻi (yutuqlari)ga asosan; ◆ без дальних ~ gapni choʻzmasdan, t oʻgʻ ridan-toʻgʻri; ◆ от ~а, до ~а ili ◆ ~о в ~о soʻzma-soʻz, aynan, oqizmay-tomizmay; в двух словах ikki ogʻiz soʻz bilan, q isqacha, qisqagina qilib; рассказать в двух словах qisqagina qilib aytib bermoq; дар слова gapirish qobiliyati; gapga chechanlik; ◆ на два ~а ikki ogʻiz gap aytishga; ◆ позвольте вас на два ~а sizga ikki ogʻiz gap aytishga ruxsat bering; agar mumkin boʻlsa, sizga ikki ogʻiz gapim bor edi; на словах 1 ) ogʻzaki; передать на словах ogʻzaki aytmoq; 2 ) faqat ogʻizda; остаться на словах ogʻzaki (quruq) gap boʻlib qolavermoq; он только на словах готов помочь u ogʻizdagina yordam berishga tayyor; не на словах ogʻizdagina emas (balki amalda); ◆ честное ~о см◆ . честный; от ~а к ~у suhbat davomida, suhbat qizigan sari; ◆ от ~а к ~у , и они поссорились gapdan gap chiqib (suhbat davomida) ular urishib ketishdi; ◆ одно ~о или одним ~ом qisqasi, xullas; ◆ одно ~о - выдумка! xullas - uydirma!, qisqasi - yolgʻon!; ◆ с первого ~а bir ogʻiz gapdan; ◆ понять с первого ~а bir ogʻiz gapdan tushunib olmoq; ◆ понять друг друга без ~ bir-birini soʻzsiz tushunmoq; рассказать своими словами oʻz soʻzi (taʼbiri) bilan aytib bermoq; oʻzicha aytib bermoq; ◆ со ~ кого, чъих ◆ с чужих ~ birovning gapiga asoslanib (birovdan eshitib); odamlarning gapiga qaraganda;◆ ~о за ~о 1 ) gapdan gap chiqib, gap aylanib, gap ulanib; 2 ) то же, что ◆ от ~а к ~у; одним ~ом qisqasi, xullas, xullas kalom; ◆ одним ~ом, он прав qisqasi, u haqli; ◆ к ~у пришлось разг. gap kelib qoldi;◆ к ~у сказать вводн. сл. kezi (sirasi, oʻrni) kelganda shuni ham aytish kerakki; ◆ первое ~о 1 ) birinchi soʻz, boshlanish, muqaddima; 2 ) eng asosiysi, muhimi; ◆ живое ~о 1 ) ogʻzaki nutq ; 2 ) yangi gap, yangilik; слова не идут с языка til kalimaga kelmay qoldi, ogʻizga gap kelmay (soʻz topilmay) qoldi; ◆ не находить ~ gap topolmay (ifoda qilolmay) qolmoq, tili lol boʻlmoq;◆ ~ нет, как... tarifga sigʻmaydi tarifdan tashqari;◆ ~ нет, как она хороша uning goʻzalligi taʼrifga sigʻmaydi, uning goʻzalligini taʼriflab boʻlmaydi;◆ ~ нет вводн. сл. shubhasiz, albatta;◆ ~ нет, он очень способный человек shubhasiz, u juda qobiliyatli odam; ◆ поверить на ~о soʻziga ishonmoq; брать (ili взять )свои слова обратно 1 ) soʻzini (gapini) qaytib olmoq; 2 ) gapidan q aytmoq, vadasini bajarmaslik; бросать слова на ветер см. ◆ бросать; не лезть за ~ом в карман см. лезть; взвешивать свои слова oʻylab (mulohaza bilan) gap i rmoq; ◆ не тратить ~ понапрасну behuda gap aytmaslik, quruq; gap bilan ovora boʻlmaslik; ◆ помянуть добрым ~ом см. ◆ помянутъ; художественное ~о badiiy adabiyot; badiiy soʻz; крылатые слова см. крылатый.
Talaffuz
- XFA: /ˈslɔvo/
Ot
слово
Sinonimlari
Talaffuz
- XFA: /ˈsɫɔvɔ/
Ot
слово
Sinonimlari
Talaffuz
- XFA: /slôʋo/
- Chiziqcha: сло‧во
Ot
слово
birlik | koʻplik | |
---|---|---|
shartli kelishigi | сло̏во | слова |
qaratqich kelishigi | слова | сло̑ва̄ |
joʻnalish kelishigi | слову | словима |
tushum kelishigi | слово | слова |
tarkibli kelishigi | слово | слова |
tovush kelishigi | слову | словима |
Talaffuz
Audio (fayl)
Ot
слово
birlik | koʻplik | |
---|---|---|
shartli kelishigi | сло́во | слова́ |
qaratqich kelishigi | сло́ва | слів |
joʻnalish kelishigi | сло́ву | слова́м |
tushum kelishigi | сло́во | слова́ |
tarkibli kelishigi | сло́вом | слова́ми |
tovush kelishigi | сло́ві | слова́х |
Sinonimlari
Tegishli atamalar
- feʼllar: ословити, условити
- ismlar: слівце, словар, словенько, словеса, словесник, словесність, словечко, словини, словинка, словник, словникар, словникарство, словниця, словонько, словце, вислів, висловлення, висловлювання, дослівник, засловина, засловок, ословлення, передслово, послів'є, пословиця, пословник, прислівка, прислів'я, услів'є, услова, условина, услово
- sifatlar: словарний, словесний, словний, безслівний, безсловесний, дослівний, невисловний, послівний, условний
- hollar: словно, словнісенько