как

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

как

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

как I нареч..
1 вопросит. qanday, qanday qilib; qay darajada, qancha(lik), naqadar; qalay; nega, nechuk ; nima?; ◆ ~ пройти к вокзалу? vokzalga qanday boriladi?; ◆ ~ далеко отсюда до города? bu yerdan shahargacha qancha (qanchalik) uzoq; ◆ ~ давно это случилосъ? bu voqea qachon boʻlg an?; bu voqea yuz berganiga qancha boʻldi?; ◆ ~ поживаешь? ahvoling qanday (qalay)?; ◆ ~ вас зовут? ismingiz nima?; ◆ ~ мне бытъ? nima qilishim kerak?;
2 образа действия qay tarzda (yoʻsinda, ravishda, zaylda), qanday qilib, qanday; ◆ Не всегда важно, что говорят, но всегда важно ~ говорят (M.Горький) Nimalarni gapirayotganlari hamma vaqt ham uncha muhim emas, lekin uni qanday gapirayotganlari hamma vaqt ham ahamiyatli;
3 определит. mana shunday, shu darajada; nihoyatda, gʻoyat; naqadar, qanday, nechogʻlik; ◆ ты сделай вот ~ sen mana bunday qil; ◆ ~ шумит ветер! shamol qanday uvillamoqda!; ◆ ~ я рад вас видетъ! sizni koʻrganimdan gʻoyat xursandman; ◆ вы довольны?. - Ещё ~ siz xursandmisiz? - Xursand boʻlganda qanday deysiz;
4 времени hamono, zahoti, ...bilan (oq);
5 неопр. разг. sal-pal ...roq; iloji boricha; ◆ оделся бы ~ лучше sal durustroq kiyinib olsang boʻlar edi; ◆ а ~ поскорее? tezlatishning iloji yoʻqmi?; tezlatib (tezroq) boʻlmaydimi?;
6 относит. shunday, ana shunday, xuddi shunaqa; ◆ сделай так, ~ я говорю men nima desam, shunday qil; men aytganimday qilaver; ◆ ~ хочет, так и поступает qanday xohlasa, shunday qiladi, xohlaganini (koʻngliga kelganini) qilaveradi;◆ я видел, ~ он упал u qanday yiqilganini oʻzim qoʻrdim;◆ он, ~ и все hamma qanday boʻlsa, u ham shunday ; ◆ кому ~ kimga unday, kimga bunday; birovga unisi yoqadi, birovga bunisi;◆ когда ~ bazan unday, bazan bunday; ◆ ~ на чей вкус har kimning tabi (didi) har xil; ◆ 

• ~бы не ... qanchalik (naqadar, nechogʻlik) ...masin; ◆ ~ же 1) qanday qilib; 2) boʻlmasachi; albatta; ◆ ~ бы не так! bekor urinasiz, ovora boʻlasiz, hech-da, boʻlmagan gap; ◆ ~ нельзя... oʻta ketgan, soʻng darajada, eng, gʻoyat; ◆ ~ нельзя лучше koʻngildagidan ham ziyoda; ◆ не что иное, ~ -dan boshqa narsa emas, ...ning oʻzi; ◆ ~ можно iloji boricha, imkoni boricha, mumkin qadar; ◆ ~ можно больше iloji boricha koʻproq; ◆ ~ когда или когда ~ fursatiga (sharoitiga) qarab, goh unday, goh bunday; ◆ смотря ~ qanday b oʻlishiga qarab, qandayligiga bogʻliq holda; ◆ ~ раз 1) xuddi, ayni, naq; 2) quyib qoʻyganday, loppa-loyiq; ◆ туфли мне ~ раз tufli menga loppa-loyiq ekan; ◆ тут ~ тут hoziru nozir, tap-tayyor; ◆ а он тут ~ тут u esa shu yerda tap-tayyor; ÜÜtarjmisoli|между тем ~}} holbuki, vaholanki; ...gani holda; ◆ тогда (или в то время) ~ holbuki, vaho lanki ... qaramasdan; ◆ ~ ни... boʻlsa ham, ...ga qaramasdan; ◆ ~ ни спешил, опоздал qancha shoshilsa ham - kechikdi; ◆ ~ никак nima boʻlganda ham, ...ga qaramasdan, har holda; ◆ где ~ har joyda har xil; sharoitga qarab; ◆ хоть ~ qanaqa boʻlsa ham, qanday boʻlmasin.
  

как II союз
1 сравн. xuddi, -dek, kabi, baayni, singari, goʻyoki, oʻxshash; ◆ белый, ~ снег qordek (qor singari) oppoq; ◆ на улицах многолюдно, ~ в праздники koʻchalarda xuddi bayramlardagidek odam koʻp; ◆ с вершины всё было видно, ~ на ладони tepalikdan hamma yoq kaftdagidek koʻrinib turardi;
2 присоед. а) sifatida, oʻrnida, -dek; ◆ говорю вам ~ друг men sizga doʻst sifatida aytayapman; ◆ эта ткань годится ~ штора bu gazmoldan parda oʻrnida foydalansa (parda qilsa) boʻladi; б) kirish soʻz bilan apni oʻzaro bogʻlash uchun ishlatiladi; -ki, uchun; ◆ ~ известно ma'lumki; ◆ ~ например misol uchun, masalan;
3 времени. а) ergash gapdagi voqea-hodisa bilan bir vaqtda yuz beradigan voqeani ifodalash uchun ishlatiladi; ◆ ~ приедешь домой, напиши письмо uyga kelishing bilan xat yoz; ◆ ~ только уехал, забыл про своё обещание u ketgan zahoti oʻz vadasini unutdi; б) -dan beri, -dan buyon; ◆ прошло три недели, ~ его нет u ketgandan beri uch hafta oʻtdi; ◆ сегодня год, ~ мы приехали сюда biz bu yerga kelganimizdan beri bir yil oʻtdi; bu yerga kelganimizga bir yil boʻldi;
4 ... ham, ... ham; ◆ ~ он, так и я u qanday boʻlsa, men ham; ◆ ~ клубника, так и малина поспели qulupnay ham pishdi, malina ham pishdi.

как III частица
1 ish-harakatning birdan yuz berganini ifodalaydi; ◆ ~ он закричит! u shunday baqirib yubordiki; bir baqirib yuborsa boʻladimi!; ◆ вдруг он ~ засмеётся birdan u shunday kulib yubordiki; u birdan kulib yuborsa boʻladimi!;
2 ajablanish, afsuslanish, gʻazablanish, mamnunlik va sh.k. his-tuygʻularni ifodalab keladi; ◆ ~ его нет дома? nima, u uyda yuqmi?; ◆ она прелесть ~ поёт u ashulani shunday ajoyib aytadiki.